De slechtnieuwsbrenger …

‘De slechtnieuwsbrenger’ is een boek dat gaat over het leven van een Belgische slachtofferbejegenaar Filip Cauwelier. Het is opgetekend door Fieke van der Gucht, de partner van Filip. Wat is een slachtofferbejegenaar en waarom zou je dit boek lezen?

‘Je staat met een bom voor de deur. En die moet je zo snel mogelijk doen afgaan.’
Filip Cauwelier begeleidt slachtoffers in rampspoed. Hij is de man die je ’s nachts vooral niet aan je deur wilt: hij licht families in als hun naaste is overleden, vangt betrokkenen van verkeersongevallen op, staat slachtoffers van kleine en grote misdrijven bij, bemiddelt bij partnergeweld en zorgt voor crisisopvang van kinderen en jongeren in verontrustende opvoedingssituaties.

Achterflap van het boek

Een bijzonder beroep

Fieke van der Gucht opent het boek door zichzelf voor te stellen als partner van Filip en schrijfster van het boek. Zij vertelt op een vlotte manier wat het voor haar betekent om met Filip samen te leven en over zijn bijzonder beroep. Ze heeft veel respect voor zijn werk en heeft alle verhalen prettig leesbaar opgetekend.

Terwijl ik simpelweg orde schep in de teksten van mensen, haalt Filip met zijn nieuws mensenlevens overhoop.

Fieke van der Gucht

De slechtnieuwsbrenger – de slachtofferbejegenaar

Hierna vertelt Flip in de inleiding over het beroep ‘Slachtofferbejegenaar’. Dit doet hij door eerst uit te leggen wát een slachtoffer eigenlijk is. Een slachtoffer kan namelijk net zo goed een dader zijn (denk aan verkeersslachtoffers) als een slachtoffer. En een drugsbaron is ook een vader of moeder. Wanneer deze wordt opgepakt door een speciaal politieteam, gaat Filip mee. De kans is namelijk groot dat er kinderen in huis zijn en voor hen zal onmiddellijk moeten worden gezorgd.

Een slachtoffer is elk persoon die als gevolg van een misdrijf materiële, emotionele of psychologische schade heeft geleden. Zelfs als de feiten nog niet bewezen zijn. Tot die slachtoffers behoren overigens ook zowel de nabestaanden van verkeersslachtoffers als van de veroorzakers van verkeersongevallen.

Filip Cauwelier

Modern beroep

In eerste instantie was een slachtofferbejegenaar niet meer dan iemand die het slachtoffer informeerde en doorverwees naar instanties. Hierin is in de laatste decennia veel verandering gekomen. In België is de evolutie van informatieverstrekker van slachtoffers tot het verlenen van crisisopvang, onder meer ontstaan tijdens de nasleep van de affaire Dutrout. In 1996 tijdens de Witte Mars demonstreerden 300.000 Belgen in Brussel om hun ongenoegen te uiten over de vertragingen en de fouten in het onderzoek naar de seriemoordenaar Marc Dutrout, en de schamele behandeling van de slachtoffers in het dossier. Hierna vonden er grote veranderingen plaats binnen de politie en de aansluitende organisaties. Het beroep ‘slachtofferbejegenaar’ werd een feit en functioneert sindsdien naar ieders tevredenheid.

Maatschappelijk assistent

De inleiding van het boek geeft veel informatie over het beroep. Filip vertelt over zijn opleiding als ‘Maatschappelijk Assistent’ en over zijn carrière. Inhoudelijk vertelt hij over hoe hij met zijn collega’s samenwerkt, hoe de meeste dagen eruit zien en geeft hij tips die belangrijk zijn om dit beroep goed uit te oefenen. Deze tips zijn heel persoonlijk maar ook logisch en interessant. Zo vertelt hij bijvoorbeeld over zijn kledingstijl: casual en onopvallend. Hij werkt niet in uniform en zorgt ervoor dat hij bij alle sociale klassen zich kan aansluiten. Een slachtoffer kan namelijk iedereen zijn.

Schrijnende gevallen

Hierna is het boek ingedeeld in hoofdstukken die alle beginnen met wederom een korte inleiding en daarna een paar gevallen. De gevallen zijn waargebeurd maar de namen en feiten zijn verdraaid ter bescherming van de slachtoffers. We lezen alles over verkeersslachtoffers, internet-fraude slachtoffers, slachtoffers van inbraak, zelfmoordenaars, partner-geweld en slachtoffers van inbraak.

De schrijnende gevallen zijn natuurlijk verschrikkelijk. Zo opent Filip het eerste hoofdstuk met een verhaal over een vrachtwagenchauffeur die een file inrijdt zonder te remmen. Hij staat onder immense tijdsdruk en is net zo goed slachtoffer als dader. Filip kan echter niet heel lang met de vrachtwagenchauffeur praten, die in een shocktoestand is, want er blijkt een auto onder de vrachtwagen voor hen te zijn geschoven en van het slachtoffer is weinig over. Na lange tijd is deze man toch ter plekke geïdentificeerd en is Filip al op pad om de ouders en de vriendin van deze 24-jarige zakenman te informeren.

Een geval dat mij ook even liet schrikken is de moeder die haar familie-kapitaal verspilde aan een Nigeriaanse fraudebende. Al die tijd dacht ze dat ze met zakenpartners en twee vriendelijke mannen te maken had. Maar ze is er hard ingeluisd en haar familie is razend. Een goed opgebouwd tuincentrum, waar het hele gezin van leefde, is nu naar de bliksem en de vrouw is nóg steeds in ongeloof en ontkenning.

Goed geschreven

Filip vertelt over zijn werk met passie en veel inzicht. Hij benadrukt vooral de menselijkheid van zijn vak en vermogen om onbevooroordeeld mensen te benaderen. Hij brengt slecht nieuws, vaak héél slecht nieuws… Maar zijn rol is van essentieel belang in het verdere leven voor de slachtoffers. Hij vertelt over alles met enige afstand en met veel realisme. Desalniettemin kun je als lezer het verdriet, de shock en het ongeloof voelen van het slachtoffer. Aan het einde van het boekje overheerst één gevoel: namelijk respect voor Filip en zijn beroep.

Het boek eindigt met de nodige informatie voor slachtofferhulp en telefoonnummers.

Meer boeken die hierop aansluiten: