Terug naar de Stichtstraat

Paul Gellings, auteur van inmiddels tien romans is een Nederlandse dichter, schrijver en vertaler. Als Amsterdamse vind ik boeken die zich afspelen in Amsterdam al interessant genoeg om eraan te beginnen. Waar speelt het zich af, zijn er herkenningspunten en hoe worden deze gebruikt? ‘Terug naar de Stichtstraat’ maakte mij niet alleen nieuwsgierig naar de herkenning, maar ook naar Amsterdam na de oorlog.

Amsterdam na de oorlog

De roman wordt verteld vanuit de verteller, een tekenaar, eerste bewoner van de Stichtstraat in Amsterdam Zuid. Deze straat is na de oorlog gebouwd en bevindt zich achter de Rai dichtbij de Rivierenbuurt. Een buurt waar menig mens zou willen wonen en waar ongekend wordt overboden. Veel boeken gaan over de Tweede Wereldoorlog en daar stopt het. De herinneringen en trauma’s stoppen niet en wat speelde er na die tijd, wat droegen de mensen met zich mee? De verteller beschrijft zijn jeugd in deze buurt en komt jaren later terug. Dit in de hoop op meer duidelijkheid over toen. Zijn zijn herinneringen gebaseerd op zijn jeugdige fantasie of werkelijkheid?

De Stichstraat en zijn bewoners

Bevrijd van de vijand, maar de vijand leeft nog altijd voort in het dagelijks leven. De verteller groeit op in de Stichtstraat, waarvan alle buren de oorlog van dichtbij hebben meegemaakt. Allemaal op hun eigen manier. Bij de familie Rodrigues voelt hij zich thuis en mag er veel, hij voelt zich welkom. In het boek komen flashbacks van de oorlog naar voren, waardoor duidelijker wordt wat de buren van de verteller hebben meegemaakt. Als lezer had ik dit nodig om de personages beter te leren kennen. De verteller richt zich voornamelijk op Chris Bloemhart. Chris heeft zichzelf als ‘eerste bewoner’ benoemd, waarom? Hij was niet de eerste bewoner, wat klopt er nog meer niet aan zijn verhaal en wat schuilt hierachter?

Chris Bloemhart

De verteller is in zijn jeugd naar het oosten van het land verhuisd, maar blijft zich aangetrokken voelen tot de Stichstraat en zijn verhalen. Jaren later wil hij de Stichtstraat uit die tijd schetsen en hoopt dat de beelden van Chris Bloemhart meer verduidelijking kunnen bieden. Chris kan de verteller helaas niet de antwoorden geven waar hij zo op had gehoopt. Door zijn verhaal komen er nog meer mysteries naar voren, gebaseerd op gebeurtenissen uit de oorlog. Wat is nog waar, of is de waarheid waar je zelf in geloofd?

De Stichtstraat voor de lezer

Voor mij waren de verhalen achter de bewoners van groot belang om het verhaal meer te begrijpen. Aan het einde kreeg ik het gevoel, goed in het boek te zitten en te weten waar de verteller naartoe wilde. Dit was waarschijnlijk beter gelukt als de flashbacks eerder in het boek waren geschreven. Wat goed naar voren kwam is het leed wat de oorlog heeft aangedaan en waar vlak na de Tweede Oorlog minder aandacht voor was, dan er nu wel zou zijn. Men was druk met de wederopbouw en doorgaan met het leven. Ondanks dat dit een roman is, zal dit een afspiegeling zijn van de werkelijkheid. Ondanks dat ik vond dat dit boek vlotter geschreven had kunnen worden, heeft de schrijver mij wel nieuwsgierig gemaakt naar de wederopbouw van Nederland na de Tweede Wereldoorlog.

Meer lezen van dit genre?