Mogen wij altijd in dit kamp blijven?
Op advies van een vriendin van Indische afkomst, net als ik, ben ik dit boek van Henriette van Raalte- Geel gaan lezen. Het zou wellicht beter te verklaren zijn waarom haar vader is wie hij is en mijn opa wie hij was. Nieuwsgierig na haar aanbeveling ben ik ‘mogen wij altijd in dit kamp blijven’ gaan lezen.
Henriette van Raalte- Geel
‘Mogen we voor altijd in dit kamp blijven’ door Henriette van Raalte- Geel is haar eigen biografie. http://www.verhalenoverdeoorlog.nl/nl/interview/henriette-van-raalte-geel Zij overleefde samen met haar moeder en twee zusjes 3 Japanse interneringskampen, ofwel jappenkamp. Door dit boek en haar gedetailleerde omschrijving besef ik mij de verschrikkingen waarin deze mensen hebben geleefd. De omschrijvingen van de jappenkampen uit eerdere bronnen hebben mij dit nog niet zo doen inzien als wat Henriette wel heeft gedaan.
Vrouwenkamp
De oorlog breekt uit in Nederlands- Indië in januari 1942, het Nederlands- Indisch leger capituleert op 9 maart 1942. Japan was een bondgenoot van Duitsland en wilde er een groot Aziatisch rijk van maken. Jappenkampen ofwel Japanse interneringskampen werden opgericht. Mannen en vrouwen worden gescheiden. Jongens mogen tot hun 12e jaar bij de moeder blijven, daarna worden ze als ‘volwassen’ gezien en van hun moeder gescheiden. Henriette komt samen met haar moeder en twee kleine zusjes in verschillende kampen terecht. De dood is iedere dag aanwezig. Ondervoeding wordt als martelmethode gebruikt. Haar moeder heeft maar een doel: met z’n vieren overleven.
Vrijheid?
In 1945 wordt Nederlands- Indië bevrijdt door de Engelsen, maar waar moest iedereen heen? Nederlands- Indië bestaat niet meer en Indonesië is een onafhankelijke Republiek geworden. Henriette en haar moeder met twee zusjes zullen op de boot naar Nederland gaan, waar de ouders van haar moeder wonen. Bij de boot zien ze hun vader, die voor hun een onbekende man is geworden. Aan boord breekt de mazelen uit en veel kinderen komen te overlijden en krijgen een zeemansgraf. Aangekomen in Nederland en wonend bij opa en oma wordt er gevraagd: “Mogen we voor altijd in dit kamp blijven?”
Mentale oorlog
Thuis wordt er bij Henriette nooit meer gesproken over de oorlog. Dit is iets wat ik herken vanuit mijn opa. Zelfs mijn oma wist niet wat er allemaal was gebeurd met met mijn opa, wel dat het ‘heel erg’ was. Voor hem was het voorbij, maar iedere nacht werd hij wakker door de nachtmerries die hij heeft overgehouden aan de Jappenkampen. Het verslag wat ik las, gemaakt om een ‘oorlogsuitkering’ te krijgen was genoeg om te weten dat het ‘heel erg’ was. Na het gedetailleerde boek van Henriette weet ik dat het verschrikkelijk moet zijn geweest.
Waarom lezen?
Er is veel bekend over de concentratiekampen in Europa. Dit ligt dichterbij en wordt veel over verteld op scholen en in het nieuws. De Jappenkampen zijn minder bekend en verder van ons vandaan, zou je denken. Veel van onze voorouders hebben in een Jappenkamp gezeten, maar er werd niet meer over gesproken. In de hoop dat je het ‘vergeet’. Vergeten zullen we niet, mede door dit boek. Absoluut een aanrader.