Verwilderd – Richard Powers
‘Verwilderd’ is een dystopische roman geschreven door Richard Powers, een Amerikaanse schrijver die al verschillende prijzen in de boekenwereld won, onder andere de Pulitzerprijs voor ‘Tot in de hemel’ uitgegeven in 2018. De vertaling van ‘Verwilderd’ is gemaakt door Jelle Noorman.
Verwilderd
Als je naar de cover kijkt van ‘Verwilderd’ dan verwacht je een onheilspellend boek, hetgeen ook op de achterflap een beetje wordt gesuggereerd. De roman gaat echter voornamelijk over een vader-zoon relatie. Op de achtergrond speelt de klimaatverandering wel een grote rol. Evenals de trend dat wetenschap wordt betwijfeld en de massa-extinctie van dieren wordt ontkend.
Een wetenschapper pur sang
De wetenschap speelt in dit boek een belangrijke rol. Theo Byrne werkt als astrobioloog. Hij speurt in het heelal op zoek naar buitenaards leven. Sinds de dood van zijn vrouw zorgt hij alleen voor zijn achtjarige zoon Robin die een vorm van autisme heeft. De jongen is overgevoelig voor slecht nieuws en raakt hierdoor erg van slag. De vrouw van Theo en de moeder van de jongen, was een milieuactiviste en lobbyist die erg goed werk deed op politiek niveau. Door een noodlottig auto-ongeval is zij echter om het leven gekomen. Terwijl Theo nog volop rouwt over het verlies van zijn vrouw, dreigt de jongen verder af te zakken in merkwaardig en agressief gedrag.
Medicatie of therapie?
Theo besluit om na een knokpartij op school, tegen de wil in van het schoolbestuur, zijn zoon geen medicatie te geven maar te kiezen voor een behandeling: een experimentele neurofeedbacktherapie. In deze therapie leert de Robin hersenpatronen van emotionele toestanden te herkennen en controle te krijgen over zijn eigen reacties en gedrag. Als blijkt dat de therapeut, een voormalige vriend van zijn vrouw, de hersenpatronen van de vrouw van Theo tijdens een sessie heeft opgeslagen, ligt het al snel voor de hand dat Robin ook de gedachtepatronen van zijn moeder leert. Hij knapt zienderogen op en bedenkt een project voor zichzelf binnen het gedachtegoed van zijn moeder. Hij gaat bedreigde diersoorten bestuderen en tekenen en zijn tekeningen verkopen voor een goed doel.
De ondergang, spoiler-alert
Op de achtergrond van het verhaal speelt een maatschappelijke ontwikkeling plaats die de lezer zal herkennen. Een populistische president zet een streep door vele wetenschappelijke onderzoeken en experimentele therapieën. Dit heeft grote invloed op Theo én op Robin. Ze besluiten de natuur in te gaan voor een wandelvakantie. Wat er tijdens de tocht gebeurt zal je niet in je koude kleren gaan zitten. Robin overlijdt op een zeer treurige wijze. Theo is kapot en trekt zichzelf terug in zijn eigen woning. Tot het moment dat de man van het experimentele neurofeedbacktherapie hem opzoekt met de mededeling dat hij ‘in’ de gedachtepatronen van zijn zoon kan komen.
Dystopie?
Het verhaal eindigt hierdoor enigszins hoopgevend voor wat betreft de mogelijke therapieën bij autisme en depressie, die de wetenschap in de toekomst zou kunnen bieden. Echter, als lezer leer je vooral hoe wankel het evenwicht is tussen wetenschap en maatschappelijke, politieke ontwikkelingen.
Het verhaal is geen dystopie in de klassieke vorm van een vreemde, nieuwe wereld ná een grote catastrofe. Het schetst wel een beeld van de snelheid waarin de massa-extinctie plaatsvindt en de onmacht van een enkele individu of een beweging, om het tij te keren.
In mijn ogen is ‘Verwilderd’ een prachtig boek! Niet alleen de relatie tussen de vader en zoon is heel knap en gevoelig beschreven maar vooral ook de wetenschappelijke verhalen tussendoor, over mogelijk leven op andere planeten, maakt het boek uniek en loei-interessant.
Next Post
