De passagier
‘De passagier’ is geschreven door de Amerikaanse auteur Cormac McCarthy. Deze cultschrijver heeft al vele literaire prijzen op zijn naam staan en een paar van zijn romans, zoals ‘The Road’ en ‘All the pretty horses’ zijn ook verfilmd.
De roman ‘De Passagier’ is onlangs uitgekomen en is een tweeluik samen met de roman ‘Stella Maris’ die spoedig zal volgen.
Cormac McCarthy
Van deze auteur heb ik bijna zijn hele oeuvre gelezen en dit samengevat in de blog: Amerika door de ogen van McCarthy. Dat hij een controversieel figuur is, kun je wel concluderen als je ooit een boek van hem hebt gelezen. McCarthy doorbreekt niet alleen taboe’s, toont de donkere kant van Amerika en de mens in het algemeen, maar snijdt ook onderwerpen aan die je als lezer erg ongemakkelijk zal vinden. Zoals bijvoorbeeld in het boek ‘Zoon van God’ waarin necrofilie voorkomt, in ‘Meridiaan van bloed’ de genocide van de indianen en in dit recente boek de liefde tussen broer en zus.
Lezen voor gevorderden
‘De passagier’ valt mijns inziens onder ‘lezen voor gevorderden’, en dat is een understatement. Toch lees ik zijn boeken erg graag omdat hij in mijn ogen vrij uniek is qua schrijfstijl en verhalen. Zijn schrijfstijl is poëtisch, rauw en cynisch. Zijn verhalen zijn realistisch maar komen ook flink binnen. Een waarschuwing is op zijn plaats: als je een teer zieltje hebt, dan zou ik zijn boeken niet aanraden. Voor ieder ander echter wel omdat zijn verhalen je aan het denken zetten, je uitdagen het te begrijpen en je de verhalen niet snel meer zal vergeten. Daarnaast zul je merken dat als je zijn boeken herleest, je er steeds weer andere dingen uithaalt.
De passagier
In dit boek speelt Bobby Western de hoofdrol samen met zijn zus Alicia. Het verhaal vangt als er een dode vrouw, vermoedelijk Alicia, in de sneeuw wordt gevonden. Hierna volgt een merkwaardig hoofdstuk in schuingedrukte letters. De schuingedrukte hoofdstukken blijken later het verhaal van Alicia te zijn en voornamelijk over haar hallucinaties te gaan. Alicia is een extreem intelligente vrouw die wiskunde heeft gestudeerd maar is vastgelopen in haar gedachten. Ze is schizofreen en haar hallucinaties zijn heel bijzonder. Zo is er een Softenon kind, dat Het Kind wordt genoemd. Hij vergezeld haar vaak en Alicia heeft snoeiharde dialogen met Het Kind. Haar hallucinaties zijn chaotisch en suïcidaal, behandeling in een kliniek werkte slechts tijdelijk.
Ik ben dokter Sussman. Waarom zit je hier in je eentje?
Dialoog uit ‘De passagier’
Ik ben niet in mijn eentje. Ik ben schizofreen.
Op de vlucht
Hierna leren we Bobby kennen. Hij is een duiker maakt schokkende dingen mee, zoals de vondst van een vliegtuig in zee, waarin alle passagiers nog in hun stoelen zitten maar één op raadselachtige manier wordt vermist. Tevens wordt hij naar een booreiland gestuurd waar hij helemaal alleen blijkt te zijn en een hevige storm moet uitzitten. Daarnaast vindt hij ook nog een een schat aan gouden munten, confisqueert de Belastingdienst al zijn bezittingen en wordt hij achtervolgd door twee mannen die telkens naar hem vragen. Bobby verplaatst zich voortdurend en wordt gaandeweg eenzamer en eenzamer. De ijskoude winter, waarin hij zich in een vervallen huis in Montana schuil houdt, is erg mooi en beklemmend beschreven.
Bobby komt nergens tot rust en veiligheid en het is een volkomen raadsel waarom hij wordt gezocht. Dat hij ook nog eens achterna gezeten wordt door de geest van zowel zijn overleden vader als zus, maakt het boek extra indringend. Zijn vader was overigens een natuurkundige en medeverantwoordelijk voor de ontwikkeling van de atoomboom. Gruwelijke details hierover, worden de lezers niet bespaard.
Broer en zus
Maar één ding is zeker en dat is dat hij niet over de dood van zijn zus heen komt. Hij hield zoveel van haar dat het leven zonder haar voor hem nog maar weinig waard is.
Tenslotte pakte hij een notitieboek en schreef een brief aan haar. Hij wilde haar vertellen wat er in zijn hart omging en uiteindelijk schreef hij enkel een paar woorden over zijn leven op het eiland. Behalve de laatste regel. Ik mis je meer dan ik kan verdragen. Toen zette hij zijn naam eronder.
Uit: ‘De passagier’
De passagier – het einde?
Het is maar goed dat het boek een tweeluik is want voor mijn gevoel is het verhaal nog niet af. Ik mis vele antwoorden op verhaallijnen die (nog?) geen vervolg hebben. Tegelijkertijd weet ik dat de boeken van McCarthy geen kant-en-klare verhalen zijn. Als lezer word je uitgedaagd om vooral zelf na te denken en een hoop in te vullen.
Ik heb genoten van deze literaire zwaargewicht, ook al heb ik een hoop dingen nog niet goed begrepen. Maar ik heb het boek uit, zie uit naar het vervolg, en merk dat ik bepaalde hoofdstukken opnieuw aan het lezen ben. En dat is precies wat ik dus bedoel met deze recensie en het werk van Cormac McCarthy in het algemeen: het laat je niet meer los.
Previous Post
