Tussen Morgenzee en Avondland
De debuutroman van onderzoeker en schrijver Ramy El-Dardiry gaat over familie, liefde en Alexandrië. Een man verliest zijn vader en wil zijn afkomst loslaten. Zijn vader probeerde ooit ook zijn stad achter zich te laten. Maar Alexandrië laat zich niet zomaar aan de kant zetten. ‘Tussen morgenzee en avondland’ is niet zomaar een roman. Dit is een roman waar je echt voor moet gaan zitten en je er volledig aan overgeven.
Vader
Amir hoort pas een week na de begrafenis in Alexandrië dat zijn vader is overleden. Zo gaat dat, doden worden zo snel mogelijk begraven. Al had Amir er willen zijn, dat was nooit op tijd gelukt. Amir probeert zijn vader en zijn stad te vergeten. Het is niet meer belangrijk. Nederland is waar hij wil wortelen en carrière maken.
Zijn vader, Nessim, heeft ook geprobeerd Alexandrië achter zich te laten. Hij wilde naar Europa, waar meer vrijheid en kansen lagen dan in Egypte.
Mezelf nestelen in de gehele mensheid… Een laatste opdracht en weg was hij, koning, keizer, farao. Ik kan niet ontkennen dat mijn initiële reactie er een van ongeloof was – mezelf nestelen in de gehele mensheid, zo pompeus! Ik was er nog maar net!
Verwarring
Zodra je begint met lezen in ‘Tussen morgenzee en avondland’ voel je de verwarring van de personages. Waar ligt hun loyaliteit? Wat zouden ze moeten voelen tegenover wat voelen ze? Het innerlijk conflict is een groot thema in deze roman. Naast deze interessante conflicten vond ik het verhaal zelf ook een beetje verwarrend. Er worden sprongetjes gemaakt tussen onderwerpen en situaties die soms maar moeilijk te volgen zijn. Noem het poëtisch, noem het artistiek, ik vind het verwarrend.
Alexandrië
De mooiste hoofdstukken zijn geschreven vanuit Alexandrië. Ramy El-Dardiry brengt Alexandrië echt tot leven en geeft het(/hem/haar) een stem. Van deze hoofdstukken kan ik alleen maar genieten en komt de verbeeldingskracht van deze auteur echt goed naar voren. Alexandrië laat zich niet vergeten. Deze plaats is te groot, te belangrijk. Ze laat niet los. Zo prachtig en levensecht geschreven dat ik zou willen dat deze hoofdstukken langer waren en de hoofdlijn zouden zijn.
Bronzen uil voor ‘Tussen morgenzee en avondland’
‘Tussen morgenzee en avondland’ is de winnaar van de Bronzen Uil 2023, wat een erg knappe prestatie is.
Met personages in een ongemakkelijke spreidstand tussen de normen en waarden van verschillende werelden. Verhalen over twijfel en hoop, over achterlaten en verder zoeken. Dikwijls zo diep persoonlijk beschreven dat het autobiografische heel dichtbij lijkt.
Ook wordt genoemd dat veel jongeren zich zullen herkennen in het verhaal van Ramy El-Dardiry. Hier ben ik het niet mee eens. Ik kan me goed voorstellen dat volwassenen met een soortgelijke achtergrond als de hoofdpersonages zich kunnen herkennen in het verhaal en zich erin vastbijten. Absoluut is ’tussen morgenzee en avondland’ een goede roman vol rijke taal, verbeeldingskracht en inlevingsvermogen.
Voor jongeren zal ik dit boek echter niet aanraden. Regelmatig heb ik moeten terugbladeren om een stuk nog eens over te lezen, omdat ik kwijt was waar het nou eigenlijk over ging. Dit is geen boek voor korte stukjes lezen voor het slapen gaan. Dit boek kun je beter oppakken, je drie dagen opsluiten en het boek aan één stuk door uitlezen. Wat dat betreft is het een perfecte roman voor bijvoorbeeld de kerstvakantie.