Oorlogswinter in makkelijke taal

Veel kinderen en volwassen zullen het boek wel kennen: Oorlogswinter. Jan Terlouw schreef in 1972 deze echte kinderboekenklassieker. Tot op de dag van vandaag een geliefd boek dat al talloze edities kende. Bovendien werd het verhaal ook nog eens bewerkt tot televisieserie, musical, theatervoorstelling en speelfilm. Dit jaar verscheen er in de serie Leeslicht een speciale versie. De roman werd in makkelijke taal hertaald. Daarmee moet het verhaal ook toegankelijk zijn voor iedereen die lezen moeilijk vindt.

De Tweede wereldoorlog duurt al vier jaar en de jonge Michiel wil graag iets betekenen in het verzet. Op een dag neemt zijn buurjongen Dirk hem in vertrouwen. Ze willen een distributiekantoor overvallen. Hij geeft Michiel een brief die hij – in het geval alles misloopt – moet afgeven bij Bertus, een ander lid van de ondergrondse. De overval mislukt inderdaad en Michiel gaat op weg om de brief af te geven. Maar Bertus blijkt gearresteerd en Michiel ziet zich genoodzaakt de brief te lezen. Daardoor komt hij erachter dat een gewonde Engelse piloot zich schuilhoudt in het bos. Michiel ontfermt zich over de piloot en raakt op die manier steeds verder betrokken bij het verzet. Hij komt erachter dat het lastig is om mensen te vertrouwen en uiteindelijk blijkt ook dat niet iedereen is wie hij lijkt te zijn.

Makkelijke taal

Initiatiefnemer achter deze editie van Oorlogswinter is uitgeverij Eenvoudig Communiceren. Het belangrijkste doel is om iedereen met plezier te laten lezen. Vooral mensen die niet graag lezen omdat het langzaam gaat of omdat ze nét niet goed snappen wat er staat.  Door boeken te hertalen, maken ze literatuur toegankelijk voor iedereen.

Aan het verhaal zelf is natuurlijk niet gesleuteld. De strekking is overeind gebleven. Het eerst wat gelijk opvalt, is dat er door hertaler Marian Hoefnagel fors in het aantal pagina’s is gesnoeid. Van de ruim tweehonderd pagina’s zijn er krap honderd overgebleven. Ook de lengte van de zinnen is behoorlijk ingekort.  

Ter illustratie een fragment nadat Michiel voor het eerst de Engelse piloot Jack ontmoet.

Met enige moeite begonnen ze een gesprek. De piloot begreep dat hij langzaam moest spreken en Michiel pijnigde zijn hersens om zoveel mogelijk van zijn op school geleerde Engels op te diepen. Het lukte. De piloot, die doodgewoon Jack bleek te heten, was de koning te rijk dat hij eindelijk weer een beetje met iemand kon praten. Want met Dirk, die na de lagere school nooit meer een leerboek had gezien, was de conversatie erg moeizaam geweest. Maar toen hij hoorde dat Dirk gepakt was bij een overval en blijkbaar had doorgeslagen, werd hij erg ongerust. Over Dirk, maar ook met het oog op zijn eigen veiligheid. Zou Dirk ook iets over het hol hebben verteld?

In de leeslicht-editie wordt het fragment herschreven tot:

Ze proberen met elkaar te praten. Het gaat langzaam, want Michiel heeft al een tijdje geen Engelse les gehad. Maar de Engelsman, die Jack heet, vindt het geweldig. Dirk kon helemaal geen Engels spreken. Die was na de lagere school meteen gaan werken in het bos.

Jack zegt dat hij zich zorgen maakt om Dirk en natuurlijk ook om zichzelf. Hij hoopt dat Dirk niets gezegd heeft over het hol.

Boekcovers, Dvd ‘s en de film van 1975 t/m 2018.

Eenvoudiger

Wat opvalt, is dat de zinnen niet alleen actiever geworden zijn ze zijn ook korter en vrijwel overal wordt de tegenwoordige tijd gebruikt. Allerlei obstakels die een lezer mogelijkerwijs zal laten afhaken zijn uit de weg geruimd. Moeilijke woorden worden in aparte kadertjes uitgelegd en indien nodig wordt er ook het een en ander uitgelegd over de Tweede Wereldoorlog.

Mooi initiatief

Het gekke bij het lezen en recenseren van deze bijzondere uitgave is dat ik steeds de neiging had om te vergelijken. Welke passages zijn er bijvoorbeeld weggelaten? Hoe zou deze passage eruit zien in de oorspronkelijke editie? Heb ik belangrijke informatie gemist? Maar na verloop van tijd was dat gevoel verdwenen. Het boek leest inderdaad erg makkelijk en voor wie dat nodig heeft worden moeilijke woorden uitgelegd en oorlogstermen toegelicht. Het boek is in zijn opzet om meer mensen met plezier aan het lezen te krijgen zeker geslaagd.

Voor kinderen en volwassenen vanaf ongeveer 10 jaar.

Het boek is te bestellen via www.eenvoudigcommuniceren.nl