Niet nu, niet hier

Ik hou zelf niet zo van de woorden: poëtische vertelling. Vaak zegt dit niks over het geschreven verhaal. En de poëzie is voor mij dan ook haast nooit te vinden. Toch kan ik niet anders dan ‘Niet nu, niet hier’ van Erri de Luca te omschrijven als een poëtische vertelling. Dit dunne boekje van ongeveer 100 bladzijden leest als een dikke volledige roman. Wat dat betreft heb ik niks anders dan lof voor deze Italiaanse schrijver.

Vader

Erri de Luca schreef ‘Niet nu, niet hier’ als een lange brief aan zijn moeder, aan de hand van oude foto’s die zijn vader maakte voor deze blind werd. Zijn jonge jeugd bracht hij door in een armoedig steegje in Napels, zijn latere jeugd in een duurdere wijk met uitzicht op de Vesuvius. Terwijl zijn ouders zich weer thuis voelden in hun eerder, door de oorlog verloren, welvaart, mist de Luca het steegje waar hij is opgegroeid.

Moeder

In zijn debuutnovelle ‘Niet nu, niet hier’ schrijft Erri de Luca op een prachtige manier over moeilijke onderwerpen. Het contact tussen hem en zijn moeder verloopt vaak moeizaam. Zijn moeder praat veel tegen hem maar voert geen gesprek met hem. Volgens zijn vader kan hij geen vragen stellen, wat hem vaak in de weg zit. Ook zijn stotteren is een terugkerend “probleem”, voornamelijk op school.

Kleine boekjes

Eigenlijk is de term “kleine boekjes” geen goede omschrijving voor het werk van Erri de Luca. Toch geeft hij in het voorwoord, dat ik overigens een beetje langdradig vond, aan dat hij nooit iets anders schrijft dan kleine boekjes. Ik had verwacht dat ik die 100 bladzijden ook wel binnen een dag uit zou hebben. Een week later was ik nog steeds aan het lezen. De Luca verplicht je als het ware door zijn rijke, poëtische woordkeuze om bij elk woord stil te staan. Scannend lezen of snellezen is hier niet mogelijk.

Absoluut lezen!

Regelmatig moest ik even stoppen met lezen om na te denken over wat er geschreven stond. Niet omdat het zo ingewikkeld opgeschreven is maar omdat er zo’n diepe laag onder de zinnen ligt dat ik dit niet zomaar aan me voorbij wilde laten gaan. Het ontbreken van hoofdstukken maakte wel dat ik soms moeite had met doorlezen. Hoofdstukken helpen sommige mensen wel om net even een stukje verder te lezen. Maar juist datzelfde gebrek aan onderbrekingen maakte dat ‘Niet nu, niet hier’ leest als één verhaal, één leven, één vertelling. Dit boekje is niet weggelegd voor iedereen. Maar als je, net als ik, kunt genieten van prachtig aan elkaar geregen woorden en mooie diepzinnige vertellingen, dan zou ik zeker dit boek lezen!

‘Niet hier, niet nu’ past ook perfect bij uitgeverij HetMoet, die er bij mij om bekend staat boeken uit te geven over echte levens.