Een luisterend oog – Bertram Koeleman

‘Een luisterend oog’ is geschreven door Bertram Koeleman en uitgegeven door Atlas Contact. Het is een hardcover uitgave van net iets meer dan 100 pagina’s en heeft een opvallende gele cover, met daarop een rode cirkel en een zwart gat in het midden. De cover trekt de lezer als het ware naar binnen, en dát is nu precies waar het verhaal over gaat!

Bertram Koeleman

Bertam Koeleman is een Nederlandse auteur die in 2013 debuteerde met de roman ‘De huisvriend’, die genomineerd werd voor de Anton Wachterprijs. Hierna had hij de smaak te pakken en de aandacht van lezend Nederland. Een paar romans volgden waaronder ‘Dit is jouw tijd’. Dit boek heb ik gelezen en sindsdien staat de auteur op mijn lijstje van favoriete auteurs. Ik denk nog vaak aan het verhaal, vooral als ik iets vergeten ben. ‘Zal ik een castingbureau bellen en even een reconstructie-tje doen’, denk ik dan grijnzend. Zie hier de recensie want deze opmerking zal wellicht uw wenkbrauw doen liften.

Een luisterend oog – novelle

‘Een luisterend oog’ ziet eruit als en novelle. Het is een klein, dunne hardcover en de cover is opvallend. In mijn ogen is dit een schoolvoorbeeld van een novelle.

Een novelle is een verhaalvorm die precies tussen een kort verhaal en een roman in valt. Het leest meestal vlot weg, maar heeft toch genoeg ruimte om echt iets bijzonders te vertellen. De structuur is vaak helder en chronologisch, met slechts een handvol personages, zodat u als lezer direct wordt meegenomen naar de kern van het verhaal.

Meestal draait een novelle om één opvallende gebeurtenis of een beslissend moment in het leven van de hoofdpersoon. Juist door die focus ontstaat er een sterke spanning en blijft het verhaal lang nazinderen. En hoewel het vaak om dunne boekjes gaat – doorgaans zo’n 100 tot 150 pagina’s – weet een goede novelle met beperkte middelen een onvergetelijke indruk achter te laten.

Een luisterend oog – het verhaal

Het boekje heeft slechts vier hoofdstukken welke allen door een ander perspectief zijn geschreven. Vier personen komen aan het woord. Te beginnen bij Viktor Nemeg, die zich vanuit Praag naar Amsterdam haast omdat zijn zoon, Boris Nemeg, al een dikke week vermist lijkt. In Amsterdam gaat Viktor naar zijn manager Sonderman. Boris is namelijk een zeer succesvolle kunstenaar en heeft een groot eigen atelier, waarvan Sonderman het adres weet. Daar aangekomen, loopt Viktor verdwaald en verbaasd rond en staat plots stil voor een groot kunstwerk waarin een vrouw verschijnt die vraagt waar Boris is.

Raadsels en kunst

Na dit raadselachtige hoofdstuk en uitstekende opening van het verhaal, blijf je als lezer lezen tot het boek uit is. Het verhaal gaat verder over een kunst-verzamelaars-echtpaar dat een kunstwerk van Boris heeft gekocht. Het kunstwerk heet: ‘Can you see me’. De man, Maarten, gaat op een stoel in zijn kantoor voor het grote kunstwerk zitten en kan er niet meer mee ophouden. Wáár is de kunstenaar dan, in het kunstwerk, en voor Viktor en de manager, én de homo-vriend is de vraag: wáár is Boris in reallife?

Thomas, de autistische zoon van het echtpaar weet verrassend genoeg Maarten en zijn vrouw Iris wakker te schudden en een ontknoping volgt.

Een luisterend oog

Je kunt dit boek behoorlijk visionair noemen want het klinkt zeer aannemelijk wat er in het verhaal gebeurd. De schrijfstijl van Bertram Koeleman ervaar ik als speels maar ook als pure proza. Het is zeer aangenaam om te lezen.

Kritische opmerkingen heb ik ook: ik vind het je-perspectief van het eerste hoofdstuk niet helemaal passend, maar wellicht vergis ik me hier en is dit juist bedoeld als de zoon die over zijn vader spreekt. En een ander punt: deze novelle had met gemak een dikke roman kunnen zijn. Het verhaal is eigenlijk té goed doordacht om het zo ’n dun boekje te laten zijn. Kort maar krachtig? Dat zeker.

Een dikke aanrader, lieve lezers. En als cadeau aan een literatuurliefhebber? Een schot in de roos. Daar durf ik op te wedden!