Wat je niet verteld is

‘Wat is niet verteld is’ is geschreven door Sarah Morton en uitgegeven door Boekencoöperatie Nederland U.A. De subtitel luidt: over kinderen in de baarmoeder, in het gezin en in de maatschappij.

Op deze website is al eerder een recensie verschenen over dit lijvige boek (400 pagina’s!)

Wie is Sarah Morton?

Sarah Morton is een Nederlandse schrijfster, geboren op 11 juli 1987 in Amsterdam. Haar literaire werk is doordrongen van persoonlijke ervaringen uit haar jeugd en jonge volwassenheid. Zij schrijft hier over op een eerlijke, openhartige en sobere manier. Én in een krachtige verhalende stijl.

Op zesjarige leeftijd kreeg ze de diagnose autisme. Gedurende haar schooltijd werd zij herhaaldelijk geconfronteerd met buitensluitingen en misvattingen over haar mogelijkheden. Hier schrijft zij heel eerlijk en oprecht over in haar boek: ‘Afwijkend en toch zo gewoon’.

Haar ervaringen met speciaal onderwijs en begeleid wonen vormden een stevige basis voor haar latere reflecties. Ondanks de verwachting dat ze geen zelfstandig leven kon leiden, groeide zij door toewijding en begeleiding naar zelfstandigheid en schrijft zij boeken en geeft ze workshops.

Publicaties:

Sarah Morton begon in haar jeugd met schrijven en publiceerde uiteindelijk verschillende werken:

Afwijkend en toch zo gewoon (2008): een autobiografie over haar leven met autisme en haar zoektocht naar erkenning en zelfstandigheid

Collision – De catastrofe (2008) en Collision – Engagement (2010): een tweeluik in autobiografische vorm over haar ervaringen in het speciaal onderwijs.

Psychologische thrillers: zoals Ziek van angst (2011) en De duisternis voorbij (2012), waarin zij emoties en mentale strijd verbeeldt met een scherp inzicht in menselijke kwetsbaarheid.

Leren ons eigen licht te zijn in de wereld.

Maatschappelijke impact en lezingen

Sarah Morton is tevens bekend als spreekster, waar zij door heel Nederland lezingen geeft over autisme en empowerment. Zij pleit hartstochtelijk voor het doorbreken van labels en benadrukt het belang van begrip én vertrouwen in mensen met een diagnose.

Wat je niet verteld is

‘Wat je niet verteld is’ is een informatief boek over opvoeding. Het is echter veel meer dan een instructie boek. Het is meer een naslagwerk voor ouders die verdieping zoeken en zich afvragen of ze de opvoeding goed aanpakken, of tegen specifieke problemen aanlopen en extra informatie wensen. Het boek is vooral geschreven vanuit het kind zelf. In dit geval dus de auteur Sarah Morton. Sarah heeft het zelf vroeger niet makkelijk gehad en dat gegeven komt vaak aan bod. Zij is zelf (nog) geen moeder en beseft dan ook heel goed dat haar perspectief vanuit het kind wellicht een eenzijdig beeld verschaft. Ze heeft zich echter zo verdiept in dit onderwerp dat ze gerust een expert genoemd kan worden.

Werkelijk álles komt aan bod in het boek. Van ‘Hoe baby’s communiceren’ tot en met Jeugdzorg en van Vast voeding/slapen/nachtrust tot en met psychose en anti-psychotica.

Theorieën en ‘een andere koers’

Sarah komt niet alleen met een kritische kijk op de conservatieve manier van de opvoeding maar komt ook met oplossingen en ideeën.

De autoritaire opvoeding heeft ogenschijnlijk gewerkt. Kinderen leerden gehoorzaamheid, kenden hun plaats en wisten wat er van hen werd verwacht. De negatieve gevolgen bleven onder de oppervlakte. Negatieve gevolgen niet alleen binnenshuis en op school, maar voor de hele samenleving. Kinderen die geslagen en gecommandeerd werden ‘voor hun eigen bestwil’, behandelen later in veel gevallen hun eigen kinderen op dezelfde manier….

Oorlogen, slavernij, onderdrukking en uitbuiting zijn niet te voorkomen, zeggen sommigen, want ‘het kwaad zit in de mens’; dat kwaad zal er, vrees ik, altijd zijn zolang veel kinderen hardvochtig en zonder liefde worden opgevoed.

Ook de ‘vrije’ opvoeding, een tegenbeweging, heeft niet de liefde en harmonie in gezinnen gebracht waar men zo naar verlangde. Het kind mocht volgende de ‘vrije’ opvoeding alles doen en laten wat het wilde…. Hoe mooi en lieflijk dat ook klonk, het ‘vrije’ nam soms de vorm aan van verwaarlozing. Verwaarlozing die leidde tot asociaal gedrag.

Na vele pagina’s over opvoeding, ‘Begeleiden of programmeren’, ‘Laat dat maar aan de professionals over’ en Ziekte & Gezondheid, schrijft de auteur over een andere koers waarin het opvoeden op een meer natuurlijke manier gaat waardoor een kind harmonieuzer in het gezin en in de samenleving kan opgroeien. Ze komt ook met voorbeelden van gezinnen waar dit is gelukt.

Als we ten volle gaan begrijpen wat baby’s en opgroeiende kinderen van nature nodig hebben en hoe de liefde vrije doorgang kan krijgen, dan zal dat mogelijk bijdragen aan een gezondere en leefbaardere wereld, waar kinderen ongestoord kunnen opgroeien.

Mijn leeservaring

Mijn kinderen zijn reeds uitgevlogen en het ‘Empty nest syndroom’ is ook al achter de rug. Natuurlijk denk je als moeder héél vaak terug aan de tijd dat ze baby’s waren, peuters, kleuters en pubers. Aanleidingen zijn er genoeg, vooral als je andere ouders ziet met hun kinderen.

Toen ik aan het boek van Sarah begon, was ik voorbereid op een paar slapeloze nachten want met terugwerkende kracht kunnen dit soort boeken ook heel confronterend zijn. “Heb ik het wel goed gedaan”, dacht ik vaak en vooral: “Had ik het beter kunnen doen?”. Er zijn tenslotte altijd momenten en situaties waar je op terugkijkt als ouder en spijt hebt dat je het niet anders – beter- had aangepakt.

Gelukkig viel dat gevoel ook wel weer mee. Sarah Morton benadrukt vaak in haar boek dat een kind gelukkig en natuurlijk laten opgroeien het doel is en daarvoor heb ik mijn uiterste best gedaan. Terugkijkend zou ik destijds graag dit boek in handen hebben gewild. Vooral de hoofdstukken over autisme, ADHD etc. zijn zeer informatief en interessant en vooral down-to-earth. Het hoofdstuk over vaccinaties vond ik dapper want het is voor vele moderne jonge ouders een heet hangijzer.

Wat me vooral opvalt is dat de auteur zo ongelooflijk veel weet over deze onderwerpen. Het getuigd van een diepe interesse en wens om bij te dragen aan betere voorlichting voor ouders die bijvoorbeeld te maken hebben met een kind dat een gedragsstoornis heeft.

Heb ik nog kritiek? Nee, eigenlijk niet. De cover en de titel vind ik niet geweldig en de pagina’s zitten boordevol tekst, met nauwelijks witruimten, maar dat is een kwestie van persoonlijke smaak. Het boek is gelukkig nergens zweverig of opdringerig qua eigen mening van de auteur. Ik zie het boek vooral als een waardevol naslagwerk voor jonge ouders of mensen in de Kinder- en jeugdzorg. Prima cadeau voor jonge ouders. Of ‘zwangere’ ouders want het boek begint tenslotte niet voor niets met de baby in de buik.