Schilderslief, girlpower in de 17e eeuw

Niets zo bekend als de naam Rembrandt. Zeker niet nadat 2019 werd uitgeroepen tot het Rembrandtjaar. De meeste mensen kennen ook nog de namen van de vrouwen achter en naast deze succesvolle schilder: Saskia van Uylenburgh en Hendrickje Stoffels. Maar veel minder bekend is Geertje Dircx. In ‘Schilderslief’ schildert Simone van der Vlugt een intiem portret van deze 17e-eeuwse powergirl.

Eeuwenlang was er onder kunsthistorici weinig belangstelling voor deze minnares van Rembrandt. Als huishoudster en kindermeisje kwam zij bij de schilder in dienst toen Saskia op sterven lag. In de periode na haar overlijden stond Geertje klaar voor Rembrandt en diens zoontje Titus. Er ontstond een liefdesgeschiedenis die uiteindelijk voor Geertje tot een rampzalig einde komt.

Golddigger of girlpower?

Toch stond de figuur ban Geertje bij in de kunstgeschiedenis vooral bekend als een manipulatieve en geestelijk gestoorde vrouw die Rembrandt chanteerde en uit was op Saskia’s juwelen. Aan de hand van historische stukken reconstrueert Simone van der Vlugt de geschiedenis van Geertje en Rembrandt. En dan blijkt niets zo zwart-wit als altijd gedacht. Of zoals Simone het zelf formuleert:

“Het is toch een opmerkelijk verhaal, en een prachtig stukje zeventiende-eeuwse girlpower.”

Van kindermeisje tot minnares

In deze roman volgen we Geertje die na wat omzwervingen terechtkomt als kindermeisje bij de beroemde meester Rembrandt van Rijn. Ze voedt diens zoontje Titus liefdevol op en in de periode na het overlijden van Saskia, komt het tot een liefdesrelatie tussen Rembrandt en Geertje. In eerste instantie lijkt er geen vuiltje aan de lucht. Geertje verwacht dan ook dat Rembrandt haar een huwelijksaanzoek zal doen. Maar wat ze nog niet weet is dat Saskia in haar testament heeft laten vastleggen dat als Rembrandt hertrouwt, al haar bezittingen terug gaan naar de familie Uylenburgh.  

Verstoten en verguisd

Het feit dat het nooit tot een huwelijk komt, betekent indirect ook de ommekeer in de relatie. Door de maatschappij en ook door haar eigen familie wordt ze verstoten. Haar broer zegt:

“Jullie leven als man en vrouw, ongetrouwd. Je bent niets anders dan zijn hoer.”

Als Rembrandt haar als teken van zijn liefde de sieraden van Saskia schenkt lijkt alles toch een mooi einde te krijgen. Maar met de komst van de nieuwe huishoudster Hendrickje Stoffels wordt alles anders en blijken dezelfde sieraden reden voor een akelige vecht-scheiding.  Voor Geertje eindigt het in een complete nachtmerrie als Rembrandt ervoor zorgt dat ze wordt veroordeeld tot twaalf jaar gevangenis in het Spinhuis.

Eerbetoon aan een sterke vrouw

Na het lezen van dit intrigerende en ontroerende boek kun je niet anders concluderen dat Simone van der Vlugt gezorgd heeft voor eerherstel van Geertje. Ze toont ons de veerkrachtigheid en vechtlust van Geertje die de vele tegenslagen in haar leven het hoofd weet te bieden. Maar ‘Schilderslief’ vertelt vooral ook het verhaal van de liefde tussen haar en Rembrandt.

Share on Facebook

Opslaan