Een ongelooflijk heldhaftig verhaal

Terwijl de nazi’s steeds meer macht krijgen, wordt het steeds gevaarlijker voor Joden. Zo gevaarlijk dat ze niet meer kunnen blijven in hun thuisland. Het is tijd om in actie te komen. Een van de verzetsstrijders is de Amsterdamse Truus Wijsmuller-Meijer, die haar eigen leven riskeert voor het leven van duizenden kinderen.

In ‘De laatste trein naar vrijheid’ van Meg Waite Clayton word je meegenomen naar het begin van de Tweede Wereldoorlog. Niet naar 1940, maar naar december 1936 wanneer Truus drie kinderen de grens over smokkelt van Duitsland naar Nederland. 

De wetten voor de Joden worden alsmaar strenger, Truus weet dat ze nu nog meer moet doen voor de Joodse kinderen. Drie kinderen worden er elf, elf worden er dertig en voordat ze het weet zit ze in Wenen om het lot van 600 kinderen te veranderen. Zeshonderd en niet meer of minder heeft Eichmann tegen haar gezegd. Hij denkt dat ze het niet voor elkaar zal krijgen, maar tante Truus is vastberaden.

“Kinderen zijn het dierbaarste bezit ter wereld.”

Tante Truus en Stephan

Het boek wisselt af tussen tante Truus en Stephan in Wenen. Je krijgt daardoor twee kanten van het verhaal te zien: aan de ene kant het verzet en aan de andere kant het verhaal van een Joodse jongen die moet ontsnappen. Stephan groeit op in een rijke familie, houdt van schrijven voor het toneel en raakt bevriend met Zofie-Helene. Wanneer de wetten worden aangepast voor Joden en de nazi’s zijn huis plunderen, valt zijn leven uit elkaar. Niets zal meer hetzelfde zijn, behalve de liefde voor zijn familie.

Meerdere verhaallijnen

Daarnaast lees je af en toe over andere personen zoals Eichmann en Lisl Wirth. Alle verschillende verhaallijnen geven je een beter beeld bij dit ongelooflijk verhaal. Clayton heeft het verhaal mooi en vlot geschreven, je blijft verder willen lezen. Zelfs als je weet wat er gaat gebeuren. 

“Soms is het juist datgene wat we niet kunnen hebben, Obersturmführer Eichmann, wat we het meest waarderen.”

Een verhaal over hoop en liefde

‘De laatste trein naar vrijheid’ gaat over een sterke vrouw die niet weet wat opgeven is. Ze blijft altijd vechten voor de Joodse kinderen, zelfs als er onverwachte dingen gebeuren en overheden niet altijd meewerken. Daarnaast is het een verhaal over hoop en liefde. Hoop op een betere toekomst en dat de liefde nooit zal weggaan. De liefde van Truus voor de kinderen, de liefde tussen haar en haar man Joop en de liefde van Stephan voor zijn ouders en broertje.

Sommige verhalen moeten verteld worden, zo ook het verhaal van Tante Truus en alle kinderen die zij heeft geholpen. Daarom kan ik iedereen het boek aanraden. Het is een fictief verhaal, maar Clayton heeft alles gebaseerd op de harde waarheid en de autobiografie van Truus Wijsmuller. Het is een heldhaftig en ontroerend verhaal: een verhaal dat lang bij je zal blijven.