Pen(o)pauze – Boris Eustatia
Het is nu ruim een jaar na de publicatie van mijn debuutroman Nocturne voor Messina en graag ga ik in op de uitnodiging van Boekrecensiesblog om mijn ervaring te delen.
Door een verrassende en blije gebeurtenis is mijn eerste volle schrijversjaar anders gelopen dan gepland. Begin vorig jaar ben ik opnieuw vader geworden. Dankbaar, iedere dag weer, evenwel konden mijn toch al overambitieuze plannen met betrekking tot boekpromotie en werken aan mijn tweede roman, grotendeels de prullenbak in.
Schrijvers in de schaduw
Het lukt niet om mijn schrijversjaar in een enkele emotie uit te drukken. Vader worden en schrijfsucces halen, is het vergelijken van appels met peren. Ik ben een blije, jonge oude vader die nu wel twijfelt of de keuze voor het zelf-uitgeven, gezien deze omstandigheden, wel de beste was.
In de zomer van 2022 verkocht ik mijn bedrijf en dacht veel extra tijd te krijgen én ook wel de middelen om aan boekpromotie te kunnen doen. Mijn roman bevond zich in de laatste fase, klaar voor correcties en opmaak. Ik meende een reële keuze te hebben tussen het zoeken naar een uitgever en het allemaal zelf doen. Als eigen ondernemer was ik gewend om zoveel mogelijk in eigen hand te houden.
Het definitieve besluit tot zelf-uitgeven, nam ik nadat ik een foto zag van de jaarlijkse borrel bij een van Nederland bekendste uitgeverijen. Het viel mij op dat de meeste schrijvers met een gevoel van miskenning en verongelijktheid richting de camera keken. Een nieuw uitgegeven roman krijgt bij traditionele uitgevers ongeveer acht weken aandacht om zich te bewijzen. Voor een schrijver die geen publieke bekendheid geniet, leek me dat weinig realistisch. Hoewel een zekere hang naar zwaarmoedigheid me niet vreemd is, vond ik het weinig aanlokkelijk om me meteen in het rijtje ‘schrijvers in de schaduw’ te moeten voegen. Humiliërende afwijzingen ontvangen van, niet zelden arrogante, uitgevers, vond ik ook geen aantrekkelijk vooruitzicht.
Tweede leg
Mijn succes dan maar zelf sturen. In het begin van de zomer van 2023 kon mijn debuut naar de drukker. Met nog een paar weken voor verschijning, kwam mijn vriendin met de daverende verrassing dat ze zwanger was. Ruim tien jaar hadden we een relatie, maar samenwonen deden we nog niet. Latten heeft zo zijn nadelen, maar het levert ook zeeën van tijd op om te schrijven. Onze planning zag niet toe op het opvoeden van een baby. De vreselijke term ‘tweede leg’ is op mij van toepassing. Ik heb drie kinderen uit een eerder huwelijk, waarvan de jongste nog bij mij woonde. Maar zwangerschap is geen gebeurtenis die dralen verdraagt, in allerijl op zoek naar een geschikte woning.
Naïviteit
Met de focus op gezinsuitbreiding, paste in mijn hoofd niet langer een grootse boekpresentatie. De uitreiking van het eerste exemplaar aan mijn vriendin, aan wie ik mijn roman heb opgedragen, gebeurde ergens tussen de bedrijven door. Een fotomomentje, maar geen grandeur.
Nu hoopte ik dat vanaf het moment dat mijn roman bij Centraal Boekhuis was uitgeleverd er altijd nieuwsgierige veellezers, of onconventionele boekhandelaren zouden zijn, die net verschenen titels spontaan zouden bestellen. Maar dat gebeurde niet. Met een jaarlijks aanbod in Nederland van ongeveer dertigduizend nieuwe titels, was hopen op spontane verkopen, alleen omdat een roman ‘bestaat’, achteraf ook wel naïef. Maar ik blijf ervan overtuigd dat een gezonde dosis naïviteit, of beter, optimisme, nodig is om überhaupt ooit succesvol te worden.
Hindernissen
Na mijn eerste campagnemailing, ik had gelukkig een aardige mailinglijst opgebouwd, kwamen de bestellingen binnen. Dat was een vreugdemoment, het gevoel dat ik als schrijver echt bestond. De plotse onzekerheid, wat als het afgekraakt wordt, ebde snel weg want de reacties waren overtuigend positief. Mijn literair agente lukte het snel om enkele publicaties te scoren en recensenten bereid te vinden om mijn roman te recenseren.
Het ging aanvankelijk zo goed dat ik zeker wist de juiste keuze gemaakt te hebben. Maar zette de verkoop daarna door? Bouwde ik een nieuw netwerk op via mijn eigen website en mijn auteurspagina op Facebook? De waarheid is dat het tegenviel. Dus inzetten op boekpromotie om meer zichtbaarheid te creëren. Als zelf-uitgever stuitte ik daarbij op verschillende hindernissen. Op de populaire boekensite Hebban mag je niet adverteren, dat is exclusief voorbehouden aan de grote uitgeverijen. Op Bol.com worden de koopblokken, die je nodig hebt om te adverteren, automatisch ingepikt door boekhandelsketens. Banneradvertenties op verschillende websites, ook bij een van de grotere Nederlandse dagbladen, de honderdduizenden views schieten er doorheen, daar krijg je mooie overzichten van, maar wie clickt er tegenwoordig nog op een reclamebanner?
Leuk was het om een audio-spot op te nemen. Die viel bij verschillende podcasts als pre-roll te beluisteren, onder andere bij De Shitshow van Janneke van der Horst en Stéphanie Hoogenberk. Het zorgt allemaal zeker voor extra aandacht, maar niet meteen voor daverende verkopen. Het besef was daar dat succes in boekenland niet te koop is.
Mijn schattemannetje
En dan, op 5 maart 2024 wordt mijn schattemannetje Adam Attila Eustatia geboren. Dolgelukkig ben ik met het ventje. Niet te beschrijven hoe dankbaar dat hij kerngezond is, goedlachs en behept met ontzettend veel energie.
Hoe belangrijk was het dat ik voorlopig alleen nog op mijn buik kon schrijven? Totaal onbelangrijk, maar ik lieg als ik zeg dat er ook niet iets knaagt. Van mijn oudste drie kinderen heb ik vanwege mijn eigen bedrijf, veel gemist, die realisatie volgt altijd als het te laat is. Een scheiding hielp ook niet. Het lukt me daarom beter om nu met de baby zomaar wat aan te klooien. Toch zijn anderen er beter in. Mijn vriendin kan me iedere dag foto’s onder mijn neus duwen van baby Adam telkens begeleid met een even verrukt: “kijk nou toch hoe schattig”. Ik moet mezelf tekens een beetje dwingen om te bedenken dat een hele werkdag samenzijn met de baby ook vervullende tijdbesteding is.
Knuffelen
Om te kunnen schrijven moet ik scherp zijn en volkomen uitgerust. En die smaak werd het grootste deel van 2024 niet verkocht. En nu, als baby Adam eindelijk slaapt, dan ben ik blij dat ik even helemaal niets hoef te doen. Als ik me dan tot schrijven heb gezet, hoop ik na twee moeizaam getypte zinnen dat hij wakker wordt en ik met hem kan gaan knuffelen.
Maar het begint langzaam terug te komen. Er ontstaat enig ritme. Het momentum ben ik wel kwijt. Het voelt als van vooraf aan beginnen. Met zoveel oestrogeen en oxytocine in mijn lijf, staan beschrijvingen van groteske obsceniteiten zoals in mijn debuut, nog mijlenver van me af.
Penpauze door penopauze.
Schrijven gaat meer discipline vergen vanwege alle hobbels en drempels waarvan ik nu weet dat ik ze weer ga tegenkomen. Ook helpt het besef niet dat doorbreken met mijn tweede roman ook weinig waarschijnlijk is, als het al ooit gebeurt. De aanvechting om uit te stellen zal groter zijn, maar ik zet door, want met ‘nooit opgeven’ heb ik in mijn leven veel bereikt. Als ik de tijd ervoor krijg, dan vind ik schrijven gelukkig prachtig om te doen.
Doorbreken
Velen dromen erover ooit een boek te schrijven. De meesten lukt dat nooit. Veel schrijvers laten het bij hun debuut. Het is wilskracht en doorzetten. Aan de tegeltjeswijsheid: ‘schrijven is geen sprint maar een marathon’ houd ik mij vast. Mijn verwachtingen zijn nu realistischer, maar voor ongeduldige types zoals ik, is dat niet altijd even makkelijk.
Beste boeken van het jaar
Wellicht ben ik ongeduldig, maar ik ben ook serieus opgetogen over alle aandacht die mijn debuut kreeg. Ik ontving heel veel fijne reacties. Lezers die me lieten weten blij te zijn eindelijk een roman met plezier helemaal uitgelezen te hebben.
Nocturne voor Messina scoorde vier- en vijfsterren recensies. En niet om het een of ander, hoeveel schrijvers lukt het om vermeld te worden in een lijstje “beste boeken van het jaar”.
Ja, natuurlijk is dat subjectief, maar waarom zou ik er bescheiden over doen? Ik koester mijn successen en succesjes. Het helpt me om opkomende twijfel weg te drukken. Blijf ik zelf-uitgeven? Vooralsnog een voorzichtig ‘ja’. Wat ik wel zeker weet om later niet nog eens spijt te krijgen: ik blijf mijn best doen om te genieten van mijn pen(o)pauze.
Previous Post
