Over ziek zijn

Het essay ‘Over ziek zijn’ van Virginia Woolf werd in januari 1926 voor het eerst gepubliceerd. Nu, bijna 100 jaar later, wordt deze tekst opnieuw uitgebracht door Uitgeverij HetMoet. Ondersteund door een uitgebreid voorwoord van Deryn Rees-Jones en twee nieuwe essays van Lieke Marsman en Mieke van Zonneveld is ‘Over ziek zijn’ een klein boekje vol mooie taal over momenten van ziekte. Geen klaagzang, maar een reeks rijke observaties van lichaam en geest.

Virginia Woolf

Ik las nooit eerder een tekst van Virginia Woolf, hoewel ik haar naam wel meteen herkende. En terecht. Wat schrijft ze mooi en wat denkt ze breed! Woolf schreef ‘On Being Ill’ terwijl ze weken aan een stuk aan bed gekluisterd was door flinke griep. Vooral als je door eigen ervaring weet hoe het is om er even niet bij te horen, de wereld even horizontaal te beleven in plaats van verticaal. Of als je door eigen ervaring weet wat ziekte met vriendschap doet, en andersom. Om eerlijk te zijn vond ik het heerlijk om deze ervaringen en emoties zo mooi onder woorden gebracht te zien. Dit is niet voor iedereen altijd even gemakkelijk. Woolf kan dit. Zonder klaagzang, met heldere geest.

Hoe gaat het met je?

Het essay van Lieke Marsman is weer heel anders dan ‘Over ziek zijn’ van Virginia Woolf. Gelukkig ook maar, anders had Woolf beter zelf het boekje kunnen vullen. Marsman kreeg op jonge leeftijd de diagnose kanker. In haar essay bespreekt ze wat kanker en politiek met elkaar te maken hebben. Hoewel de boodschap duidelijk en gemakkelijk te volgen is, mis ik juist hier de rijke taal en brede gedachtengang die ik bij het essay van Woolf zo fijn vond om te lezen.

Gods Ruïne

Wat doet ziek zijn met het geloof? Mieke van Zonneveld kreeg ook de diagnose kanker, maar ervoer juist grote momenten van vreugde. Ze vond nieuwe religieuze verdieping en vrijheid. Ziek zijn brengt niet alleen moeilijkheden en verdriet, dat bewijst van Zonneveld. De schrijfwijze van dit laatste essay vind ik weer heel mooi.

Over ziek zijn

Ik kan me zo voorstellen dat dit boekje vooral gekocht wordt door mensen die met ziekte te maken hebben gehad. Maar hebben we dat niet allemaal? Een goede verkoudheid of griep kan je al voor even uitschakelen en voor een moment anders tegen de wereld laten aankijken. Wat ik ook wel prettig vind is dat het geen langdradige teksten zijn, al had het essay van Virginia Woolf van mij nog wel drie keer zo lang mogen zijn.