Opgroeien met hoogfunctionerend autisme

Judith Visser heeft vele sterke romans geschreven, maar waar ze mij echt mee raakte waren haar autobiografische romans ‘Zondagskind’ en ‘Zondagsleven’. In deze romans schrijft Judith over zichzelf als de autistische Jasmijn Vink. Als moeder van een zoon met hoogfunctionerend autisme ben ik dankzij deze boeken niet alleen Jasmijn gaan begrijpen, maar ook mijn zoon en mezelf. Met haar autobiografische romans schreef Judith Visser een ode aan iedereen met autisme of wie samenleeft met iemand met autisme.

Zondagskind

Ik zat op de grond in de poppenhoek en drukte mijn handen tegen mijn oren. De vloer dreunde van Ramons gestamp. Zijn rode trui flitste voor mijn ogen, dezelfde kleur als die van de brandweerwagen in Colettes handen en de wangen van Mathilde. De hele wereld was rood, en de kleur sloeg tegen mijn hersenen.

In ‘Zondagskind’ leer je Jasmijn Vink kennen; een klein meisje dat niet praat. Behalve tegen haar hond en tegen Elvis. Haar moeder zegt steevast: zo is Jasmijn nu eenmaal. In deze roman groeit Jasmijn op haar eigenzinnige manier op. School is ingewikkeld, daar is ze liever niet. Contact met familie is bijna onmogelijk door de drukte en alle prikkels. Het liefst is Jasmijn samen met haar hond en de muziek van Elvis. Ondanks de opmerkingen van hun omgeving laten haar ouders Jasmijn zoveel mogelijk haar eigen weg gaan. Toch is het niet gemakkelijk om op te groeien als je de wereld anders ervaart dan de rest.
‘Zondagskind’ is een prachtig boek voor iedereen die te maken heeft met autisme. Als je zelf autisme hebt kun je er veel herkenning uit halen. Als je met iemand leeft die autisme heeft, zul je wellicht veel herkennen maar vooral veel meer begrip kunnen krijgen voor de reden waarom iemand anders tegen situaties aankijkt.

Zondagsleven

Jasmijn Vink doet haar uiterste best om als volwassene met autisme te functioneren. Na een reorganisatie krijgt ze een baan als receptioniste, waar ze zich niet prettig en begrepen voelt. Ze blijft moeite hebben met sociale interactie en raakt snel overprikkeld. Haar droom om met haar hond in Rockanje te wonen laat haar niet los. Maar samen met een man in één huis… dat is voor Jasmijn een grote stap te ver. Of toch niet?
Net als ‘Zondagskind’ leest deze dikke pil heerlijk weg. Judith Visser weet een compleet leven (zo voelt het) in twee romans te stoppen. Heel knap!

Hoogfunctionerend autisme

Stoornissen binnen het autismespectrum worden sinds kort anders gekwalificeerd. In ‘Zondagskind’ wordt nog gesproken over Asperger. Tegenwoordig noemen we dit Hoogfunctionerend autisme. Dit is een term voor autisme zonder bijkomende verstandelijke beperking. Hoogfunctionerend autisme betekent niet dat de persoon met deze diagnose geen problemen ervaart in het functioneren. Integendeel. Autobiografische romans als deze twee bijzondere van Judith Visser geven meer bekendheid en hopelijk meer begrip voor het vaak onbegrepen autismespectrum.

Inspirerend

Ik keek naar het boek in mijn handen. Mijn vader had gezegd dat ik moest proberen te lezen als ik last had van de geluiden om me heen, en op dit moment had ik last van juffrouw Marleen. Ik bladerde naar het hoofdstuk waar ik gebleven was.

Hoe Jasmijn Vink, en dus Judith Visser, zich ontwikkelt tot schrijfster en ondanks haar strubbelingen een vaste relatie krijgt, vind ik inspirerend. Ik weet hoe moeilijk het kan zijn om ‘normale’ dagelijkse situaties te moeten overwinnen. Judith Visser is hierdoor, na het lezen van deze prachtige boeken, echt een voorbeeld voor me geworden. Waarom zou iedereen zich moeten aanpassen aan de standaard? Laat iedereen toch lekker zijn eigen standaard ontdekken en daar naar leven. ‘Zondagskind’ en ‘Zondagsleven’ zijn dikke boeken, maar lezen heerlijk weg. Een echte aanrader voor iedereen die het gevoel heeft net een beetje anders in het leven te staan.