In het atelier: ervaar hoe kunst ontstaat

Hoe komt een schilderij eigenlijk tot stand? Hoe zit het met inspiratie? Bianca Berends neemt je in haar boek ‘In het atelier’ mee naar haar werkruimte en laat aan de hand van tips, foto’s en persoonlijke verhalen zien hoe haar schilderijen tot stand komen. Van praktische zaken als materiaal tot aan het ongrijpbare fenomeen inspiratie aan toe. Ze toont het hele creatieve proces en geeft de lezer op een heel toegankelijke manier een kijkje in de keuken van een kunstenaar.  

Kunst vinden we moeilijk. Dat bedoel ik niet negatief, maar veel mensen schieten een beetje in de stress als het over kunst gaat. Want wanneer is iets nu kunst met een hoofdletter K? Moet je er “verstand” van hebben om van een kunstwerk te genieten? Bianca Berends is kunstenaar en laat in dit boek zien dat kunst maken vooral ook een ambacht is: 1% talent en 99% bloed, zweet en tranen. Ze hield aan de hand van foto’s een dagboek bij van hoe een serie schilderijen tot stand komt. Vanaf dag 1 waar ze letterlijk bij nul begint tot dag 150 wanneer er een serie schilderijen klaar is.

Koken zonder recept

Jarenlang is Berends een succesvol portretschilder. Toch merkt ze dat dit werk haar steeds minder voldoening geeft. Ze wil eigenlijk weer ‘vrij’ zijn om iets anders te maken. Ze neemt een drastisch besluit door weer helemaal opnieuw te beginnen. Tekenen of schilderen zonder aan  het eindresultaat te denken; het creatieve proces te laten gebeuren zonder het te sturen. Maar hoe maak je nu van niets iets? Ze omschrijft het treffend als koken zonder recept. Ze begint met experimenteren. Niet wachten op inspiratie, maar gewoon doen. Dingen uitproberen die in je hoofd opkomen. Op die manier ontstaat er vanzelf iets.

“Ga uit je comfortzone en probeer nieuwe technieken uit. Soms is het verrassend. Soms valt het tegen, maar ook dat is oké”

Dit hele proces van uitproberen heeft ze op foto vastgelegd. In eerste instantie voor zichzelf om al die experimenten naderhand weer te kunnen terughalen. Maar het geeft ook een ander een uniek kijkje in hoe dat creatieve proces werkt. Ze legt uit wat ze precies doet, welke materialen en technieken ze gebruikt, hoe een reis uiteindelijk tot inspiratie leidt en hoe lastig het vaak is om te blijven focussen op het proces zelf en minder bezig te zijn met het eindresultaat.

‘Werk, werk, werk. Ook als je niet geïnspireerd bent.”

Een zeer compleet kijkje in de keuken

Berends schreef een bijzonder boek dat zich niet echt in een hoekje laat plaatsen. Het is een kijkboek dat je laat meegenieten van het werk van Berends. Maar het is evengoed een lesboek omdat het laat zien hoe ze werkt, welke materialen ze gebruikt; waardvolle tips waar andere beginnende kunstenaars iets aan kunnen hebben. Het is vooral ook een persoonlijk dagboek. En tegelijkertijd ook een inspirerend werk voor iedereen die op creatieve manier werkt, zoals koks of schrijvers. Tot slot is het ook nog eens interactief: QR-codes leiden de lezer naar aanvullend beeldmateriaal. Al met al een compleet boek over wat kunst maken nu precies inhoudt.

Een documentaire in boekvorm

In het atelier is eigenlijk een documentaire in boekvorm. Een hele mooie vorm. Het is een luxe uitgave, gedrukt op mooi papier, met heel veel kleurrijke foto’s die recht doen aan de schilderijen. Een fraai boek voor iedereen die meer wil weten over kunst, over schilderen en over creatief bezig zijn. Het laat zien dat kunst ook gewoon hard werken is en door het hele proces te tonen, maakt het de drempel om van kunst te genieten veel lager. Kortom, een boek dat je inspireert en laat genieten van hoe mooi kunst is.