Hoe overleef je een autocratie?

‘Hoe overleef je een autocratie’ is een kersvers boek geschreven door Masha Gessen. De subtitel: ‘Donald Trump en de vernietiging van de Amerikaanse democratie’ is loud & clear. Het boek is vertaald door Aad Janssen en Pon Ruiter.

Masha Gessen is een journalist en schrijver

Masha Gessen werkt als journalist bij The New Yorker en heeft al een paar boeken op zijn naam staan. ‘De man zonder gezicht’, ‘De macht van Vladimir Poetin’ en ‘De toekomst is geschiedenis’. Het laatstgenoemde boek werd in 2017 bekroond met de National Book Award. Gessen groeide op in de Sovjet-Unie en versloeg als journalist het terugkeren van het totalitarisme door Poetin. Gessen analyseert maatschappelijke veranderingen en overziet de grote lijnen door feitelijke, dagelijkse gebeurtenissen op een rij te zetten.

Hoe overleef je een autocratie?

In ‘Hoe overleef je een autocratie?’ volgt hij jarenlang Trump op de voet en beschrijft iedere gebeurtenis die er heeft plaatsgevonden vanaf de inauguratie tot en met de uitgave van dit boek (april 2020). Delen zijn al eerder verschenen in The New Yorker, The New York Times, The New York reviews of books en Harper’s. Wie nog steeds bang is dat dit een boek gaat over de persoonlijke afkeer van Gessen tegen Trump, kan zich ervan verzekeren dat het een journalistiek werk is. Het boek heeft 50 pagina’s met noten waarin de feiten zijn gecheckt door derden.

Politieke kleur

Uiteraard heeft dit boek een politieke kleur. In een boek met de subtitel: ‘Donald Trump en de vernietiging van de Amerikaanse democratie’ kun je geen lofzang verwachten over hoe geweldig Trump het de afgelopen jaren als president van Amerika heeft gedaan. Als je dit boek leest zal jouw eigen afkeer worden bevestigd. Een Trump-liefhebber zal dit boek niet zo snel kopen. Dat is logisch want een mens koopt ook geen biografie van Johan Cruijff als voetbal hen totaal niet interesseert.

De piepschuimpresident

Het boek is opgedeeld in drie delen. Autocratisch streven, Koning van de werkelijkheid en ‘Wij’ wie zijn dat eigenlijk’. In ieder deel zijn er 6 tot 10 hoofdstukken die grotendeels aansluiten qua chronologische volgorde maar toch een ander thema beschrijven. Het is als lezer interessant om gebeurtenissen terug te lezen met de wetenschap van nu. Alsof je oude kranten doorbladert en het nieuws van de dag leest, en weet hoe deze een vervolg kregen.

We hebben een relatie met het virus, net als we een relatie hebben met Trump. We koesteren een diep verlangen om terug te keren naar een denkbeeldige normaliteit, voor Trump en voor het coronavirus. Maar het genezingsproces kan alleen op gang komen als we naar voren kijken, en dan misschien wel naar een leven dat zich trager afspeelt, met meer aandacht voor milieu, iets minder welvarend, maar wel geworteld in hulp over en weer en het besef dat we allemaal gelijk zijn en van elkaar op aan moeten kunnen. Nu deze pandemie met hulp van Trump ons politieke bestel en onze samenleving tot het bot heeft uitgekleed, staan we in Amerika voor een fundamentele vraag: hoe willen we dat de toekomst eruitziet ?

Het boek leest eigenlijk als een spannende roman en is geschreven met een sneltreinvaart. Hier en daar (vooral over de aanpak van de pandemie) schrik je toch wel van het feit dat het helemaal geen fictie is maar de keiharde werkelijkheid…

Meer boeken zoals dit boek: