De uitverkoren wereld – Gerbrand Muller

‘De uitverkoren wereld’ is geschreven door Gerbrand Muller en uitgegeven door zijn eigen uitgeverij ‘De sneewstorm’. Van dit boek is al eerder een recensie verschenen op Boekrecensiesblog, door Sarah Morton:

Gerbrand Muller

Op Boekrecensiesblog staan al meerdere recensie over boeken van deze Nederlandse schrijver. Hij heeft een eigen uitgeverij: De sneeuwstorm. Lees hier over in deze blog:

De uitverkoren wereld

Over de inhoud van het boek verwijs ik graag naar de recensie van Sarah. Ik wilde me in deze blog beperken tot de bijzondere schrijfstijl van de auteur, het genre en voor wie dit boek een aanrader is.

Kort samengevat gaat het boek over een jonge man, ik vermoed vlak voor de puberteit. Dit concludeer ik uit het feit dat hij nog niet seksueel geïnteresseerd is in enkele dames en ook jonge meiden die zich zowat spontaan bij hem aanbieden. De jonge is een hunk om te zien en heeft iets over zich waardoor hij vaak in bescherming wordt genomen door oudere mannen, die hem vervolgens helpen met het zoeken naar een baan en onderdak. Hij zwerft alleen rond in een wereld; een stad en de verlaten omgeving die anders is dan die was. Een onherkenbaar (regio) Amsterdam dat is verandert in een bouwput, een getto en hier en daar een villa als lustoord.

Ook de tijd waarin het verhaal zich afspeelt is onbekend. Ik vermoed in de nabije toekomst.

Dystopie

In het boekje staat geen nurcode vermeld en ook niet het genre. Bij de Bolcom, lees ik dat het boek valt onder het genre: literatuur en romans. Hier kan ik mij zeker in vinden. Het boek is absoluut literatuur: de hoofdpersonage ondervindt een karakterontwikkeling, het is uniek en de auteur heeft een fraaie schrijfstijl.

Ik vind echter ook dat het boekje valt onder het genre: dystopieën. Het verhaal speelt zich (vermoedelijk) af in een toekomstige onbekende wereld, er is een ramp gebeurd, maar hoe of wat wordt achterwege gelaten en de mens probeert te overleven in een veranderende samenleving.

Bijzondere schrijfstijl

Op zijn pad komt de jongen vaak in situaties terecht waarin er gesprekken zijn of waarin hij wordt verhoord. In deze dialogen is er vaak een soort cirkelredenatie. De jongen moet antwoorden op een vraag wat eigenlijk geen vraag is. Hij vraagt dan ook naar de vraag, welke wordt terug geketst als een wedervraag. In deze gesprekken zit veel filosofie. Sommigen zul je als lezer wellicht meerdere malen willen lezen om het te begrijpen. De vragen worden niet alleen aan de jongen gesteld maar ook aan de lezer.

De schrijfstijl van Gerbrand Muller is in dit boekje bij vlagen geniaal, maar soms ook verwarrend voor de lezer die het niet helemaal kan volgen. Er wordt veel overgelaten aan het denkwerk van de lezer zelf. Ik zou het boekje dan ook absoluut noemen: lezen voor gevorderden.

Daarnaast vind ik zijn schrijfstijl vrij uniek en erg mooi qua sfeer. Je loopt als lezer met de jongen mee in een omgeving die bedreigend is, verlaten, of juist veel te druk met mensen die zich onvoorspelbaar gedragen. Op de achtergrond speelt ook een gevoel van wanhoop: dit is een wereld die we niet kennen en er is ergens een vage herinnering naar ‘vroeger’.

Wat zat hij hier? Hoe was hij hier verzeild geraakt, wat was er met hem gebeurd? Er was niets met hem gebeurd. Nee… hij was nog wie hij was: niet hij, maar de wereld was veranderd. Hij had al gauw niets meer van de veranderingen begrepen en daarom was hij opgehouden erover na te denken. Zijn verstand had hierbij stilgestaan en hij had het allemaal maar over zich heen laten komen. De verandering, de verwording…

Keihard volwassen worden

Zodra je als lezer gewend bent aan de manier van schrijven van de auteur, en dat het verhaal niet op een presenteerblaadje wordt aangeboden, zie je ook de dubbele betekenis achter vele alinea’s. De beschrijvingen gaan niet alleen over een veranderende wereld maar ook over de veranderingen in de jongen zelf:

Het was alsof er een gordijn voor hem werd weggetrokken. Voor hem doemden de contouren op van een wereld die hij tot nu toe onzichtbaar was gebleven. Een wereld waarin het wemelden van de mensen met bedoelingen. Waarin men bij iedere stap op de gevolgen bedacht moest zijn: niets was zoals het scheen en elk woord of gebaar had een meervoudige betekenis.

Mijn leeservaring:

Toegeven, het was even moeilijk om te beginnen en door te zetten. Het boek is echt een boekje (A5 formaat) en heeft erg kleine letters. Daarnaast is het eerste hoofdstuk heel bijzonder te noemen, maar de hoofdstukken daarop geven je weinig houvast. Ik ben blij dat ik toch heb doorgezet want vooral in het midden van het boek, laat het verhaal je niet meer los.

Ik vond de hoofdstukken over de jongen in een ‘survival mode’ in een verlaten gebied, erg spannend en goed geschreven.

Hij had zich boven het struikgewas uit geheven. Verderop staken het hoofd en de borst van een man boven het gebladerte uit. De man keek naar hem, hij keek naar de man. De man grijnsde, hij grijnsde niet terug. De man bleef hem aankijken, hij naar de man. Hij dacht er niet aan onder de struiken weg te duiken, wan dan zou de man achter hem aankomen. Wie vluchtte let blijken dat hij de zwakste was. Lange tijd bleven ze naar elkaar kijken. Toen keerde de man zich om en bewoog zich langzaam bij hem vandaan.

Aanrader!

Een aanrader voor wie van literatuur houdt met grote portie filosofie waarbij de lezer vooral ook zelf wordt uitgenodigd om na te denken. Ik zou het willen omschrijven als een Dystopie als The Road in combinatie met een schelmenroman ‘Alleen op de wereld’… zonder happy end dan weliswaar.