Bertie en de wonderjaren

‘Bertie en de wonderjaren – Een kroonprins en de uitvinders van de moderne wereld’ van Mike Hoogveld is een driehonderdzesendertig pagina’s dikke schatkist boordevol historische feitjes en weetjes. Hoogveld beschrijft op meeslepende en boeiende wijze de periode rond het eind van de negentiende eeuw. Een tijd waarin tal van ontdekkingen en uitvindingen een enorme impact hebben op het dagelijkse leven.

Wie denkt dat geschiedenis saai is, raad ik aan dit boek eens te lezen. In plaats van een droge chronologische opsomming van historische informatie, maakt Hoogveld gebruik van een rode draad. Die draad wordt gevormd door de Britse kroonprins Albert Edward (de latere Koning Edward VII), ook wel Bertie genoemd. Hij blijkt namelijk een belangrijke rol te hebben gespeeld in deze turbulente periode vol nieuwe uitvindingen en wetenschappelijke doorbraken.

Bertie is de zoon van koningin Victoria en haar echtgenoot Albert. Zijn jeugd verloopt redelijk traumatisch. Zijn ouders twijfelen aan zijn verstandelijke vermogens en Bertie ervaart nauwelijks liefde van hen. Victoria is vastbesloten tot aan haar dood te blijven regeren, en dus rest er voor Bertie niets meer dan afwachten. Jarenlang heeft hij dan ook weinig tot niets om handen. Dat leidt tot een leven dat gekenmerkt wordt door amoureuze escapades en de nodige schandalen. Maar daarnaast is er ook nog zijn grote interesse in de talloze uitvindingen die er in het eind van de negentiende eeuw gedaan werden. En op dat toneel heeft hij dan ook een belangrijke rol gespeeld.

Bewonderaar en aanjager

Als trouw bezoeker van de wereldtentoonstellingen ontmoette hij vele uitvinders, wetenschappers, kunstenaars en artiesten. Hij is over de hele wereld een graag geziene gast die vanwege zijn status en vermogen een belangrijke rol speelde om uitvindingen wereldwijd bekendheid te geven.

“Aldus begeeft Bertie zich als het ware in een enorme wonderkamer vol sprankelende kunstenaars, artiesten, wetenschappers, ontdekkers, uitvinders, ondernemers, sporters, recordjagers, staatslieden en simpelweg ook excentriekelingen. Allemaal zijn het aanjagers die iets zullen nalaten voor latere generaties en die tot op de dag van vandaag in het collectieve geheugen gegrift staan, al is het soms alleen als merknaam. “

Boordevol feiten en weetjes

Hoogveld is er goed in geslaagd om te zorgen dat alle informatie voor de lezer behapbaar blijft. Hij rangschikt alle ontwikkelingen en uitvindingen op thema. Zo zijn er hoofdstukken op het gebied van communicatie (uitvindingen als telefoon en radio), vervoer (fietsen, auto’s, schepen en vliegtuigen) maar ook gezondheid en sport komen aan de orde. Daardoor is er eigenlijk voor iedereen wel iets van zijn of haar gading te ontdekken in dit boek. Je blijft je verwonderen over het vaak moeizame ontwikkelingsproces van een uitvinding of over de onderbelichte rol van vrouwen. Je verbaast je over de ontstaansgeschiedenis van dingen die wij nu heel normaal vinden (zoals voetbal of een wolkenkrabber) en je leert de verhalen van de personen achter bekende merken (zoals Tesla of Benz).

Het boek bevat ook nog twee katernen met illustraties en foto’s. Die brengen het verhaal van de wonderjaren nog verder tot leven. Achterin het boek worden alle feiten en foto’s verantwoord in een fors aantal pagina’s met noten.

Een echte aanrader

‘Bertie en de wonderjaren’ is echt een aanrader voor iedereen die geïnteresseerd is in wetenschap, werktuigbouwkunde, geschiedenis, kunst, architectuur, sport of gezondheid. Er gaat echt een wereld voor je open. Van voetbal tot verpleegstersuniform van vibrator tot vliegtuig. Echt van alles komt aan bod.

“Het is verbluffend om te zien hoe in een tijdsbestek van ongeveer een generatie het leven totaal verandert. Het zijn wonderjaren van uitzonderlijke productiviteit en doorbraken. Ondanks al Berties tekortkomingen en uitspattingen kun je eigenlijk niet anders dan een beetje van hem houden.”

Na het lezen van dit boek heb je niet alleen Bertie in je hart gesloten, maar maak je op een verjaardagsfeestje, bij het koffiezetapparaat of tijdens de pub quiz voortaan ook nog goede sier met je feitenkennis!