Hartstukken – Marga van der Vet
Deze gastrecensie is geschreven door Sarah Morton.
‘Hartstukken’ is de tweede druk van het boek dat al eerder onder de naam ‘Pak van mijn hart’ verscheen, geschreven door Marga van der Vet, oprichtster van Boekrecensies Blog en uitgegeven door Uitgeverij Partout, een nieuwe uitgeverij en online boekenwinkel die uitsluitend werk uitbrengen van auteurs in eigen beheer.
Hartstukken
Tot voor kort wist ik niet dat Marga een boek heeft uitgebracht. Het is eerder uitgebracht onder de titel Pak van mijn hart.
Het boek bestaat uit columns, die lezen als korte hoofdstukken. Het zijn dus geen losse opiniestukken, er zit een duidelijke verhaallijn in. Hartstikke duidelijk. 😉 Het is grotendeels in chronologische volgorde. Het leest nuchter, plastisch en soms met humor. Het is vanuit het perspectief geschreven van Marga.
Het is geen zielig verhaal en evenmin een aanklacht tegen hoe het is geregeld in de zorg. Marga is juist vol lof over de chirurgen die alles op alles hebben gezet om haar leven te redden. Het is een zware en riskante operatie en haar hart wilde niet meer op gang komen. Hoe dit afliep? Ze kan het navertellen.
De fysiotherapeute heeft een belangrijke rol gespeeld om letterlijk weer op de been te komen. Welke beleidsmaker heeft ooit beweerd dat fysiotherapie een luxe is die zelf bekostigt zou moeten worden? Nee, de fysiotherapeut, zeker in het ziekenhuis, doet onmisbaar werk.
Sommige stukken lezen als een medische roman:
Na twee dagen gaat plotseling het licht aan. Twee gezichten zweven boven mij en vier ogen kijken mij vragend aan. “Weet u wie we zijn?”, vraagt de narcotiseur. Ik begrijp er niks van, maar antwoordt: “Mooie mannen”
(Met deze opmerking zal ik nog jarenlang worden geplaagd)
“Maar herkent u ons?”, vraagt de narcotiseur, die moet lachen om mijn antwoord, maar niet tevreden is. “Ja”, antwoord ik en probeer de naam van mijn man te zeggen. De woorden komen er nauwelijks hoorbaar uit, maar de narcotiseur is tevreden en het licht gaat weer uit.
Een paar keer volgt dit ritueel. Mijn man kijkt me in de ogen. En een engelachtig meisje met heel lang blond haar. John. F. Kennedy Junior, een adelaar en een olifant met EEN groot oog.
Voorgeschiedenis
Marga heeft een aangeboren hartafwijking. Gelukkig is dat al ontdekt door de schoolarts. Zelf merkte ze er weinig van. Toen ze met 45 jaar toch klachten kreeg zoals benauwdheid, druk op de borst en dacht ze eraan om haar hart te laten onderzoeken. Dat is maar goed ook. Hart hart bleek de conditie te hebben als die van een tachtigjarige. Aan haar levensstijl lag het niet (om maar een vooroordeel te ontkrachten). Ze ging vijf dagen per week naar de sportschool. Ze verzorgde zich zelf goed. Ze leefde er niet op los. Ze was ook geen zakenvrouw die zich bijna dood heeft gewerkt.
Het beeld van de kettingrokende man of vrouw, die voornamelijk bij de snackbar eet, klopt lang niet altijd. Er zijn genoeg voorbeelden van mensen die in de kracht van hun leven ineens dood neervallen. Ogenschijnlijk waren ze helemaal gezond. Maar sluipenderwijs ontwikkelen ze toch hartklachten en die gaan niet vanzelf over. De symptomen worden niet altijd goed herkend, ook niet door henzelf.
Revalidatie
De paden op, de lanen in, vooruit met flinke pas.
Met stralend oog en blijde zin
Een goed gevulde tas.
De zon lacht ons vrolijk toe.
Ons groet voor de vogelgezang.
En wij worden vast niet moe.
Het lijkt op een liedje dat ook voorkomt in het boek Lazuruskind (auteur Robert Mawson), waarmee het literaire diepte krijgt. Na haar eigen persoonlijke verhaal volgen er nog wat informatieve columns en aanbevelingen voor hartpatiënten. Je wordt vaak noodgedwongen een expert op het gebied van je eigen aandoening. Marga geeft een welgemeende waarschuwing om niet je identiteit te ontlenen aan je aandoening. Al beseft ze dat het wel broodnodig is om je in je aandoening te verdiepen.
Het vrouwenhart is anders:
Hartkwalen bij vrouwen worden vaak minder goed herkend. Dat is omdat het mannelijke model als de standaard werd gebruikt. Een punt dat in het boek ‘Evalutie’ ook zeer terecht wordt aangehaald. Doordat signalen vaak verkeerd geïnterpreteerd worden, door artsen en ook door vrouwen zelf (Het zal wel de overgang zijn, of het is gewoon een stressvolle periode), worden hartklachten niet tijdig ontdekt.
Mede daardoor overlijden vrouwen twee keer zo vaak aan een hartaanval als mannen. De symptomen van een hartaanval zijn vaak subtieler bij vrouwen.
Hartklachten herkennen
Marga heeft een lijstje gemaakt van signalen.
Je hoeft niet bij elk kwaaltje naar de dokter te rennen. Maar wees alert bij de volgende symptomen:
- Benauwdheid en kortademigheid, zowel in rust als bij beweging. En vooral wanneer je ligt.
- Langdurige vermoeidheid.
- Overdag weinig aandrang, vaker ’s nachts plassen.
- Koude handen en voeten.
- Dikke enkels of Oedeem
- Hoest of prikkelhoest als je ligt.
- Slecht slapen
- Pijn in bovenkaak, nek of rug.
- Uitstraling (pijn of tintelingen) naar bovenarmen.
- Hartkloppingen, onregelmatige hartslag en steeds overslag.
Ik ga toch maar eens naar de dokter. Ik heb lang niet alle symptomen, maar wel een paar.
Leeservaring:
‘Hartstukken’ leest gemakkelijk. Ook de medische informatie is goed te volgen. De stijl is nuchter, duidelijk en vaak met humor en zelfrelativatie. De columns lezen zoals eerder gezegd als korte hoofdstukken, waardoor er een duidelijke lijn in zit. Het boek is kort en bondig en toch is de informatie vrij compleet. Sommige passages lezen als een roman, andere zijn weer informatief.
De hoofdstukken hebben geen koppen. Dus de titel heeft dezelfde lettergrootte als de tekst. Het boek lijkt daardoor niet opgemaakt. De cover bestaat uit drie bladeren die samen de vorm van een hart hebben. De twee kleine bladeren lijken hartkleppen voor te stellen.
Previous Post
