Beelden uit het verleden – Luc Mees

‘Beelden uit het verleden; is geschreven door de Belgische schrijver Luc Mees en uitgegeven door Boekscout. Het is de eerste roman van Luc Mees. Het boek heeft als subtitel: ‘Een tragikomisch verhaal’.

Beelden uit het verleden

Al eerder won de sympathieke auteur een prijs tijdens een schrijfwedstrijd, met het korte verhaal “Dun ijs”. Dit korte verhaal is één van de hoofdstukken van ‘Beelden uit het verleden’. Het boek bevat een reeks verhalen die Mees zelf heeft meegemaakt. Toch is het geen biografie. Het zijn hoofdstukken die één geheel vormen maar tevens korte verhalen zijn, die je los van elkaar kunt lezen. De verhalen hebben wel een chronologische volgorde. Op de achterflap staat:

Een verhaal komt tot stand waarin hij zijn fantasieën de vrije loop laat en de lezer onderdompelt in een mix van tragedie en komedie.

Zo heb ik het boek ook ervaren. Het is een mooie verzameling verhalen waarin veel nostalgie zit. Maar af en toe zijn de verhalen ook hilarisch. Het is een prettig boek om te lezen, nergens te zwaarmoedig, romantisch of onrealistisch. Uit het leven gegrepen, uit het leven van Luc Mees dus.

Robotica en Automatisatie

Luc Mees kijkt terug op een leven waarin zijn werk hem opslokte en hij veel moest reizen. Zijn werk was internationaal en mede hierdoor zijn er vele verhalen. Ik vond veel herkenning in zijn verhalen, vooral over zijn werk in Duitsland, daar mijn man ook dit leven leidde en veel vertelde over de cultuurverschillen én overeenkomsten met zijn Duitse collega’s. Maar vooral ook over zijn verblijf, het eten, drinken, de hotels en de gastvrijheid. En niet te vergeten: de moed en eenzaamheid.

Maar voor het zover is, zijn de verhalen in Deel 1 ‘De weg naar volwassenheid’, vooral over de jeugd van Mees. Deze hoofdstukken zijn een mix van nostalgie en humor.

Status: senior!

Het verhaal vangt aan als Luc gaat zwemmen en tijdens het ‘inchecken’ bij de groep ‘Senioren’ wordt ingedeeld. Dit is een donderslag bij heldere hemel. Hij voelt zich nog lang geen senior maar besluit vanaf dat moment dat het tijd wordt om te gaan schrijven over zijn leven.

Ik moest voortmaken, er was geen tijd meer te verliezen.

In het tweede hoofdstuk leren we de gezinssituatie en de prille jeugd van Luc kennen. Ook wordt er veel geschreven over onderlinge verhoudingen in het gezin en binnen de context van een veilige vertrouwde dorpse omgeving. Af en toe maken de verhalen grote sprongen in de tijd. Dit wordt aangegeven door een speciaal leesteken. Op zich duidelijk voor de lezer, maar ik vond het in eerste instantie niet zo prettig. Later went het en gaan de flashbacks en de nu-tijd vloeiend(er) in elkaar over.

Dun ijs

Het derde hoofdstuk is ‘Dun ijs’ en zonder dat ik het wist dat hij hiervoor al een prijs had gewonnen, was dit hoofdstuk voor mij meteen al favoriet. ‘Dun ijs’ is een juweeltje! Een prachtig nostalgische verhaal waarbij je als lezer je eigen vroeger jeugd weer ervaart, de winters, kerstmis en de warmte van ’thuis’.

Tijdsbeelden

De verhalen hierna gaan allemaal over gebeurtenissen die de opgroeiende Luc heeft meegemaakt. Van taferelen op de boerderij tot en met de kermis, het strand en vakanties met het gezin. De verhalen hebben een humoristische ondertoon en vaak een leuke kwinkslag. Bij deze verhalen moest ik ook vaak denken aan het boek van Annie Ernaux ‘De jaren’. Ookal gaan de verhalen en ‘de jaren’ over Luc en Annie Ernaux zelf, je herkent er veel in en dat tovert al gauw een grijns op het gezicht. Maar Luc is wel de overtreffende trap van ‘gekke dingen’ meemaken. En dat concludeert zijn moeder dan ook al in zijn jeugd:

Mijn moeder zou gelijk krijgen; mij overkomt altijd iets. Dit al dan ook wel niet het laatste incident zijn.

Zie: het hilarische hoofdstuk ‘Patatas Bravas’.

De maatschappij als context

Zoals ook in ‘De jaren’, weet Luc goed over te brengen dat zijn jeugd, zijn leven, niet los te zien zijn van de verandering in de maatschappij. En ineens gaat het hard. Luc werkt na zijn schooltijd een tijdje als lijnarbeider in de fabrieken van Renault te Vilvoorde, (een interessant hoofdstuk ‘Het soepballetjesconflict’!) welke op een gegeven moment wordt gesloten en het voltallige personeel op straat komt te staan.

Luc gaat Robotica en Automatisme studeren in het opleidingscentrum van Renault te Parijs en is inmiddels getrouwd. Over zijn relatie wordt niet geschreven; dit waarschijnlijk omdat het boek voornamelijk over zíjn herinneringen gaan en zijn vrouw en gezin liever op de achtergrond blijven.

Het tweede deel van het boek breekt aan; de hoofdstukken die voornamelijk over zijn werk in het buitenland gaan. Los van de vakanties met het gezin.

Over de grens

Het idee om dicht bij huis te gaan werken was definitief van de baan. het maakte mij niet langer uit waar het werk zich bevond, want eindelijk wist ik wat ik wou gaan doen. Industriële automatisatie, ja daar was ik goed in.

Het tweede deel van het boek is interssant om te lezen. Mijn man benadrukte dit ook altijd: in het buitenland werken, betekent niet op vakantie zijn. En zo is het ook met Luc. Hij wordt in het diepe gegooid, is vaak alleen, moet zich aanpassen aan andere culturen en gebruiken en werkte knetterhard.

De hoofdstukken over zijn werk in Duitsland vind ik bijzonder goed. Tussen al het werken door, ook een vette knipoog naar het vele lekkere eten, de Bierstubbe en de gastvrije mensen. Het bier vloeit trouwens rijkelijk, door al zijn verhalen heel… Het hoofdstuk over zijn werk in Transsylvanië ‘Het land van Vlad de Spietser’ vond ik erg goed en spannend. Lekker Donker en mysterieus.

In de verhalen worden regelmatig songs naar voren gehaald die goed passen bij de teksten en de sfeer van het hoofdstuk. Het grappige is dat je die dan meteen in je hoofd hebt. Enkele zocht ik zelfs weer op om nog eens te beluisteren. “Skandall um Rosie’ is er zo één,. Die is vast door velen al vergeten, maar als je die dan weer hoort, ben je zo terug in de jaren tachtig.

Tot slot

Het boek sluit af met een mooi ‘gerijpt’ nawoord.

Uiteindelijk komt dan de beloning, want zelfreflectie geeft je nieuwe inzichten.

En er is een dankwoord aan zijn schrijfcoach en aan proeflezeres Marga. Klopt deze recensie dan wel, zullen sommigen misschien denken. Nu ik kan eerlijk en oprecht zeggen dat ik het proeflezen met veel plezier heb gedaan en hierna het boek nog een keer lezen voor een recensie ook. Luc Mees nam mijn opmerkingen en aanbevelingen zeer serieus en heeft er ook daadwerkelijk iets mee gedaan. Heb ik verder nog kritiek? Nee, eigenlijk niet. Ik had wellicht voor een andere cover gekozen, maar het gaat tenslotte vooral om de waarde van de inhoud!

De waarde voor de lezer:

Het schrijven van kleine, persoonlijke verhalen uit het eigen verleden is voor een auteur heel waardevol. Als auteur stel je je kwetsbaar op, maar juist daarin schuilt de kracht. Door herinneringen op te schrijven, of ze nu luchtig, grappig of ontroerend zijn, maak je het verleden tastbaar. Wat ooit zo vluchtig leek, krijgt ineens veel meer vorm en betekenis. Voor de schrijver is dit vaak een proces van heling, erkenning en dankbaarheid. Zelfreflectie noemt Mees dit, en dat is het.

Daarnaast gaat het vooral ook om het schrijftalent. Niet iedere autobiografie, of verhalen over de jeugdherinneringen zijn interessant voor het grote publiek. Soms zijn zo vooral leuk voor familie en kennissen, maar ontbreekt schrijftalent waardoor de onbekende lezer het boek ook zou waarderen.

Als je zoals Luc Mees echter een literair talent hebt, dan is zo’n bundeltje herinneringen van een ander, veel meer dan alleen een inkijkje in andermans leven. Het roept eigen beelden en herinneringen op, vooral als de maatschappelijke veranderingen en context op de achtergrond mee doen. Het voelt als een reis door de tijd, door de ogen van de auteur én van de lezer zelf.

‘Een boekje met ‘Beelden uit het verleden’ is in mijn ogen een klein literair geschenk en ook een stukje menselijke verbondenheid tussen auteur en lezer. Het is vooral een aanrader voor mensen, of partners van diegene, die in het buitenland hebben gewerkt, of in de zestiger jaren zijn geboren.

Let op: vaderdag cadeau!

Het boek is verkrijgbaar bij Boekscout en de Bolcom link zal spoedig volgen:
https://boekscout.shop/9789465283302