De gedachtestroom van Joseph Forbes

In ‘Van geen betekenis’ ga je als lezer mee tijdens de eerste werkdag van loodgieter Joseph Forbes, die lange tijd met ziekteverlof is geweest. Deze dag verloopt alles behalve gemakkelijk.

Een eenvoudige eerste werkdag?

Joseph – kortweg Joe – begint opnieuw met zijn werk als loodgieter in het huis van een bekende, Amanda. Het lijkt een eenvoudige eerste klus, maar Joe wordt continu afgeleid door zijn gedachten. Je komt er al snel achter dat hij eigenlijk nog niet toe is aan werken. Dat hij nog teveel in de war is door wat er is gebeurd in zijn privéleven. Dat heeft alles te maken met zijn zoon, Edward, die een zeldzame geestesziekte heeft. En die onverwacht op de stoep staat bij het huis waar Joe aan het werk is.

Op diezelfde eerste werkdag van Joe is zijn vrouw Alison bij een reisbureau. Ze wil een pelgrimage naar Israël boeken. Alleen, want aan Joe is zo’n reis niet besteed. Al weet ze ook dat het maken van de reis naar Israël niet echt een optie is. Door wat er met Edward gebeurd is, is Alison gelovig geworden.

De gedachtestromen van Joe en Alison

Heel veel meer details over het verhaal wil ik niet delen – dan weet je al snel te veel. Al is het de vraag of het in ‘Van geen betekenis’ draait om wat er gebeurt, of meer om hoe het verteld wordt. Als lezer kruip je in het hoofd van Joe en, in mindere mate, in dat van zijn vrouw Alison. James Clammer laat je hun gedachtestromen volgen en die gaan van de hak op de tak. Wat er is gebeurd krijg je niet in chronologische volgorde te lezen. Er is ook geen gebruik gemaakt van dialogen.

‘Vanuit de keuken waar hij was opgedragen te wachten nam de man Joseph vluchtig de uitgestalde thee, koffie en koekjes in ogenschouw die Amanda Margarets attente bijdrage vormden aan de voeding die hij nodig zou hebben die dag, die ook zijn eerste dag terug was en niet iets waar hij zich heel erg op verheugde.’

Uit ‘Van geen betekenis’, pagina 6

Commentaar op de gebeurtenissen

Af en toe worden de gedachtes onderbroken door een alwetende verteller, die commentaar geeft op wat er gebeurt.

‘Er is iets over het hoofd gezien, beseffen we. De vrouw Alison Forbes rond wie ons verhaal scharniert moet nog worden beschreven.’

Uit ‘Van geen betekenis’, pagina 139

‘Van geen betekenis’ zou het verhaal van een gewone man moeten zijn, van een eenvoudige loodgieter die iets vreselijks heeft meegemaakt. Door het toevoegen van deze alwetende verteller en door te kiezen voor het vertellen van het verhaal als doorlopende gedachtes en zonder dialogen is het niet een verhaal geworden dat voor iedereen te begrijpen is. Jammer genoeg komen Joe en Alison op mij door deze manier van vertellen niet geloofwaardig over. Het is alsof hun verhaal zonder deze bijzondere, literaire vertelvorm niet interessant genoeg zou zijn.

Wat mij betreft een gemiste kans – maar misschien denk jij er anders over? Dat hoor ik graag!

Meer bijzondere boeken