Leuk en ‘lezen’ maar: stripboeken, picture books, graphic novels, manga’s, etc.

4 november 2020 Lysanne Krouwel

Picture books voor volwassenen

Onlangs publiceerde Noortje een blog over kinderboeken lezen als je volwassen bent. En stelde zij een belangrijke vraag: Waarom zou je stoppen met het lezen van kinderboeken als je opgroeit of volwassen geworden bent? En dit is een goede vraag. Lysanne leest bijvoorbeeld met plezier nog kinderboeken en prentenboeken, vooral van Joe Todd-Stanton.

Er bestaan dus gelukkig ook prentenboeken voor volwassenen. In Amerika staan ze bekend als comics en in Frankrijk zijn deze onderverdeeld in comics en bande dessinée (BD). Een BD staat bekend om zijn artistieke vormgeving die nog verder gaat dan de comics. Prachtige illustraties die het verhaal begeleiden.

Het gebeurt ook wel eens dat bekende verhalen worden omgetoverd tot een beeldroman. ‘Sapiens’ van Yuval Noah Harari is een goed voorbeeld:

Hoe weet je nu zeker of je een striproman koopt die voldoet aan jouw verwachtingen? Dan is het belangrijk om een paar termen te kennen die worden gehanteerd om aan te geven waar het ‘stripverhaal’ over gaat.

Verschillende termen:

In Nederland worden verschillende termen gebruikt en dit maakt het verwarrend voor de lezer. De meeste mensen denken bij ‘picture books’ meteen aan de klassieke stripverhalen zoals ‘Suske en Wiske’, ‘Kuifje’ of ‘Jan Jans en de kinderen’. Er is echter meer.

Een overzicht

Een striproman:

Een striproman of beeldroman is de benaming voor stripverhalen die onder de categorie romans vallen. De striproman is bedoeld voor volwassenen en heeft een literaire inslag. Karakters worden uitgediept, handelingen zijn realistisch. Soms zijn het verzamelingen van korte verhalen maar meestal is het één lang verhaal gevat in één stripboek.

Voorbeeld: De ballade van de zilte zee van Hugo Pratt.

Een graphic novel

Een graphic novel is hetzelfde als een striproman, maar dan met de Engelse benaming. Deze wordt echter al veel gebruikt in Nederland. Het stripverhaal is bedoeld voor volwassenen en is gebaseerd op een romantisch verhaal.

Graphic novels kunnen ook zijn voortgekomen uit de underground comics beweging. Het betreft hier dan realistische (strip)verhalen die geschreven en getekend zijn met anti- of idealistische beweegredenen.

Een bekend voorbeeld: ‘Maus’ van Art Spiegelman, dat gaat over de jodenvervolging tijdens WOII. De schrijver Spiegelman verwierf wereldfaam, het boek werd vertaald in meer dan twaalf talen en het is de enige strip die ooit de Pulitzerprijs heeft gewonnen.

Een comic

Een comic is de Amerikaanse versie van een stripverhaal. Meestal gaat het om een serie verhalen en worden zij maandelijks uitgegeven. De comic heeft een humoristische inslag en is niet altijd realistisch. Meestal betreft het hier de superhelden met superkrachten.

Underground comics

Underground comics zijn zeker niet bedoeld voor kinderen. De tekeningen kunnen wreed zijn en de verhalen agressief en bloederig zijn. De hoofdfiguren zijn geen superhelden.

Manga

Een manga is een stripboek(je), afkomstig uit Japan en is altijd zwart wit. Het wordt van achter naar voren gelezen. Als van een manga een serie of film wordt gemaakt, dan heet dit een Animé. Manga’s zijn voor volwassenen maar kunnen ook voor kinderen zijn. Ook zijn er diverse categorieën voor specifieke doelgroepen.

Manga’s worden vertaald naar het Engels en andere populaire talen. Indien een manga gekleurd is, zijn dit vaak de populaire boeken of zelfs collector’s items. Een manga kan overal over gaan: actie, avontuur, zakelijk, komedie, detective, drama, historisch, horror, mystery, romantiek, erotiek, Science Fiction, sport en games.

Bekende manga’s voor de jeugd zijn: Dragon Ball Z en Pokémon. Andere populaire series zijn Naruto en One piece.

Picture books voor volwassenen

De scheidingslijn tussen al deze termen is vaag. Misschien wel net zo vaag en onduidelijk als alle genres waar tegenwoordig boeken onder zijn verdeeld. Want wanneer is een thriller een psychologische thriller of een new adult boek? En is het vaak niet beiden tegelijk? Zoals een roman ook net zo goed sci-fi’s of dystopie kan zijn. Denk aan: ‘Het verhaal van de Dienstmaagd’ van Margaret Atwood.

De insteek van dit blog was het om jou duidelijk te maken wat nu precies een Picture book voor volwassenen is. Wij zijn bang dat we tijdens ons onderzoek naar picture books alleen maar verwarring tegen kwamen en door de verschillende termen het er niet duidelijker op geworden is.

Om het goed te maken kunnen wij wel een paar tips geven die de moeite waard zijn om te kopen en lezen. Deze picture books zijn ook heel geschikt om te geven aan vrienden of vriendinnen die (nog?) niet van lezen houden. Een ‘stripboek’ wordt tenslotte altijd wel gewaardeerd en een ‘graphic novel’ klinkt lekker modern en stoer. En een comic brengt je vaak superhelden, dus noem het maar vooral zoals je zelf wilt.

Voorbeelden van leuke picture books:

Graphic novel: Blacksad Deel 1 (voor volwassenen)

Comic: Guardians of the Galaxy Deel 7 (voor (jong)volwassenen)

Prentenboek: Joe Todd-Stanton – Zwarte rots (om voor te lezen, echt prachtig):

Mocht je zelf nog wat meer onderzoek willen doen: Soul food comics is een uitgeverij gespecialiseerd in graphic novels (en wat zien ze er prachtig uit!) en boekhandel Donner in Rotterdam verkoopt veel graphic novels.