Flardentango – Claire Brentjens

Een intrigerende roman over herinneringen en waarheid

Zijn je herinneringen altijd betrouwbaar? Vertellen foto’s de waarheid? Bestaat er eigenlijk zoiets als de waarheid, wanneer iedereen zich dezelfde gebeurtenis anders herinnert?

In de intrigerende roman Flardentango herinnert hoofdpersoon Evelien zich flarden van haar jeugd in Argentinië. Ze probeert alle puzzelstukjes uit het verleden samen te voegen tot één geheel. Maar wat doe je als er stukjes uit de puzzel ontbreken en kun je een dergelijke puzzel eigenlijk wel oplossen?

Auteur Claire Brentjens woonde als kind ook enige tijd in Argentinië, in de tijd dat ook een deel van Flardentango zich afspeelt. In dit boek probeert Evelien herinneringen aan haar jeugd te reconstrueren. Als meisje van negen verhuisde ze eind jaren zestig met haar vader en moeder naar Argentinië. Haar oudere broer en zus emigreerden niet mee, maar bleven in Nederland. Ze heeft lang niet aan deze tijd gedacht, maar er komen steeds meer flarden uit die periode bovendrijven. Soms lijkt het of ze met elkaar in verband staan, maar vaak ook lijken de herinneringen door elkaar heen te lopen. Evelien stelt zich steeds meer vragen. Wat was er destijds te merken van de politieke onrust in het land? Waarom keerde het gezin uiteindelijk plotseling weer terug? En is er een verband tussen deze twee gebeurtenissen?

Verbeten wroeten in het verleden

Om haar herinneringen te structuren begint Evelien notities te maken. Ze vraagt om opheldering over bepaalde gebeurtenissen bij haar moeder, maar die pogingen hebben weinig succes. Moeders geheugen is niet betrouwbaar meer, waardoor Evelien nauwelijks antwoorden krijgt. Bovendien luidde het levensmotto van haar moeder altijd: “Als je er niet over praat, bestaat het niet”. Evelien geeft echter niet zomaar op en is vastbesloten om aan de hand van fotoalbums, dia’s, brieven en Wikipedia duidelijkheid te krijgen over wat er destijds precies gebeurde. De verbeten zoektocht waarmee ze probeert alle raadsels te ontrafelen leidt echter tot meer en meer vragen en uiteindelijk heeft het gewroet in haar verleden ook een keerzijde.

Zoveel vragen en zo weinig antwoorden

Als lezer word je deelgenoot van Eveliens worsteling met haar verleden. De flarden van haar herinneringen hebben op de lezer hetzelfde effect als op de hoofdpersoon. Stukje bij beetje krijg je volledig “ad random” flitsen van haar jeugd te lezen. Je gaat samen met Evelien op zoek naar het verband en deelt haar teleurstelling en frustratie wanneer er zoveel onduidelijk blijkt en blijft. Vooral op momenten waarop je net als de hoofdpersoon beseft dat persoonlijke herinneringen per definitie gekleurd en dus onbetrouwbaar zijn:

 “Hoeveel herinneringen zullen dan enkel en alleen uit een waarheid bestaan die alleen de mijne is?”

En ieder nieuw stukje van de puzzel roept weer nieuwe vragen op. Waarom wordt haar moeder al zo lang geteisterd door een steeds terugkerende nachtmerrie? Waarom werd het expatgezin eigenlijk uit elkaar gehaald? Hoe hard ze ook haar best doet op al die vragen antwoorden te vinden, de puzzel is nooit helemaal compleet.

Een roman als een legpuzzel

De roman is mooi gecomponeerd omdat alle flarden van herinneringen schijnbaar moeiteloos aan elkaar worden verbonden. Als lezer blijf je geboeid omdat je net als de hoofdpersoon graag wil weten hoe het nou precies zit.

Maar Flardentango is meer dan alleen het verhaal van een zoektocht in het verleden. Er zijn nog meer verhaallijnen. Het verhaal over haar aftakelende moeder is heel mooi en liefdevol beschreven. En dan zijn er nog de verhalen van de bevrijding van Tilburg, het studentenleven, de kostschoolperiode en natuurlijk de roerige geschiedenis van Eveliens geliefde Argentinië. Allemaal vormen ze meer of minder belangrijke puzzelstukjes uit het leven van Evelien.

Flardentango verschijnt 18 november 2019 en is nu reeds te reserveren via bol.com, maar ook via de site van Claire Brentjens.