‘Dan niet’ van Margriet Veldhuis is een prachtig verhaal

19 december 2020 Astrid Habraken

Tot mijn schrik kwam ik er achter dat ik nog geen recensie schreef van het boek dat me in 2020 het meest bij bleef: ‘Dan niet‘ van Margriet Veldhuis. Een prachtig verhaal, dat ik deze vakantie zeker opnieuw ga lezen.

Prachtige cover die direct nieuwsgierig maakt

Ik zag ‘Dan niet‘ voorbij komen op een boekensite. De cover trok direct mijn aandacht. Ik zie duinen, de zee en een vrouw. Het heeft iets onheilspellends, alsof het ieder moment keihard kan gaan regen. Terwijl je ook de zon ziet. Waar gaat de vrouw heen? De korte inhoud verraadt dat al en maakt dat ik helemaal denk ‘ik ga dit boek nu bestellen.’ Want de vrouw, Johanna, is op Texel, om haar verleden te ontrafelen, om antwoord te krijgen op een prangende vraag.

‘Dan niet’ zijn de laatste woorden van haar moeder

Die vraag is ‘waarom heb ik al sinds de geboorte van mijn kind geen contact meer met mijn eigen moeder?’ Want net na de geboorte van haar zoon komt haar moeder op bezoek. Als Johanna daarop het antwoord geeft dat ze liever niet heeft dat haar moeder de volgende dag terugkomt, gaat die weg met de woorden ‘Dan niet.’ Om vervolgens vijftien jaar lang geen contact meer op te nemen. Johanna gaat naar Texel, waar ze antwoord wil vinden op de vraag wat er mis is gegaan. Hoe heeft dit kunnen gebeuren?

Pageturner, maar dan anders

Johanna ontrafelt haar verleden en dat wordt door Veldhuis op prachtige wijze beschreven. Daardoor bleef ik het gevoel hebben van door te willen lezen. En toen ik het uit had, wilde ik eigenlijk weer opnieuw beginnen. Het feit dat het boek maar 186 pagina’s telt, maakte de drempel daartoe ook niet te hoog. Voor mij is het dus een pageturner. Niet vanwege de enorme spanning in het boek, juist niet. Het zijn de onderhuidse spanningen die het zo mooi maken. Daarbij is de sfeer op Texel een mooie omlijsting van het verhaal.

Zondagskind

Over de inhoud van ‘Dan niet‘ ga ik niet te veel vertellen; dit boek moet je echt zelf lezen. De allermooiste passage vind ik deze – omdat het zo treffend aangeeft dat er geen grote drama’s hoeven te gebeuren in een leven, om het toch te laten ontsporen. En dat het heel erg belangrijk is dat je daar aandacht voor hebt:

Ik kan eindelijk de lijstjes weggooien. De lijstjes met opsommingen van redenen om geen reden te hebben me te voelen zoals ik me voelde: ik ben niet geslagen, niet mishandeld, niet misbruikt, heb geen oorlogstrauma, ben niet gepest, niet gehandicapt, niet chronisch ziek, niet gestoord, niet afgestaan, niet geadopteerde nog veel meer niet. Dus kan er niks aan de hand zijn. Dus is er niks aan de hand.
Maar zo werkt het niet. Weet ik nu. Er is van alles aan de hand. Al heel lang.
Ik had alles mee. Dat zeiden de lijstjes ook: een zondagskind. Maar onderweg heb ik toch echt een heel verdrietig meisje gevonden. Dat gewoon op maandag is geboren.

Direct gaan lezen, dit boek! En laat je me na het lezen weten wat jouw favoriete passage is?