Scar Town – Tristan Bancks

‘Scar Town’ is geschreven door Tristan Banks en uitgegeven door Querido. Het is een Australische fictie avonturen-roman, geschreven voor kinderen van 10-12 jaar. (nurcode 283). De vertaling is verzorgd door Esther Ottens.

Australië

Het uitgeven van het boek werd ondersteund dor de Australische regering via Creative Australia, haar kunstfinancierings- en adviesorgaan. Geweldig initiatief want dit boek is de moeite waard om internationaal uitgegeven te worden. Daarnaast is het een leuk kinderboek dat duidelijk afspeelt in een ander land en het hierdoor een soort kennismaking is met de Australische cultuur.

Grotendeels zou qua moderne taal en omgangsvormen het verhaal net zo goed in Nederland kunnen afspelen, maar er komen toch ook ‘dingen’ in voor die echt anders zijn. Zoals de locatie waar het afspeelt: een dorpje begint langzaam opgeslokt te raken door een scheur in een stuwmeer. Dat zul je hier niet zo gauw meemaken.

En zo komt er ook bijvoorbeeld een Kookaburra in voor die heel hard moet lachen tijdens een begrafenis. Dit zullen de meeste kinderen misschien niet begrijpen. Een Kookaburra is een Australische inheemse vogel die ontzettend hard kan lachen. Dit weet ik toevallig omdat Kabouterland in Exloo, waar ik regelmatig kom vanwege familiaire bezoeken, er drie heeft. Je lacht je suf als zo’ n vogel begint te lachen, waardoor het zelf nóg harder gaat lachen. Arme buurtbewoners denk ik wel eens, of gelukkig buurtbewoners?

Het verhaal

Terug naar het verhaal want een lachende vogel tijdens een begrafenis komt natuurlijk meteen heel onbegrijpelijk of creepy over.

Het verhaal vangt aan als drie kinderen op de fiets naar een meer gaan waar zeven jaar geleden een huis is verdronken. Het huis staat aan de overkant van het meer en is alleen nog bereikbaar als je gaat zwemmen en dat doen ze dan ook. Het verhaal is meteen al spannend als de kinderen in het half verrotte huis aankomen en daar gaan rondsnuffelen.

Het duurde even voor ik in de gaten had wie de kinderen waren. De namen en zijn het meisjes of jongens? Maar even verder lezend blijkt het te gaan over Wil (een 12-jarige jongen) die tevens de ik-persoon van het boek is, en J. en Dar, broer en zus van dezelfde leeftijd. De proloog kun je gerust overslaan, deze is in eerste instantie onbegrijpelijk.

Spanning in Scar Town

Het wordt steeds spannender als de kinderen in het bijna-verdronken huis in een muur geld vinden (kassa!!!) maar ook menselijke botten. Wil vraagt zich af of dit misschien met zijn verdwenen vader te maken heeft. Ze nemen het geld mee naar huis maar ze blijken te zijn gezien door Butcher, een grote man waar je geen ruzie mee moet hebben, die toevallig al een tijdje het geld zocht…

Ik ga niet te veel spoileren van het verhaal want dat zou jammer zijn. Voor kinderen vanaf 10-12 jaar is het gezonde spanning, hoewel de klappen die de kinderen krijgen met een confrontatie met Butcher wel erg veel van het goede zijn. Een gevecht op leven en dood, komt mij wel erg gewelddadig over.

De spanning in het boek is echter te overzien. Het is geen griezelboek of enge thriller.

Zelfreflectie

Maar wat vooral opvalt aan het boek is de actieve schrijfstijl. In eerste instantie dacht ik dat dit misschien aan de vertaling lag. Het verhaal is in de tegenwoordige tijd geschreven wat erg actief overkomt en soms lijkt het zelf de toekomende tijd. Maar het went snel en maakt het verhaal ook ‘snel’ om te lezen.

Daarnaast toont Wil een opmerkelijke mate van zelfreflectie; hij twijfelt regelmatig aan zijn eigen handelen en laat daarmee zien over een sterk ontwikkeld moreel kompas te beschikken. Hij denkt veel na en in zijn gedachte neemt hij de lezer mee waardoor het verhaal ook een boodschap krijgt voor kinderen.

De relatie met zijn moeder is mooi beschreven. Enerzijds heeft hij echt medelijden met haar, ze heeft veel geldzorgen over het transportbedrijf waar zij samen met Monty, haar broer, de scepter over zwaait. Anderzijds is Wil wel heel stout en bezorgt haar nóg meer zorgen door vooral dingen te doen die zij heeft verboden.

Scar Town – Aanrader

Als ouder zou ik dit boek graag kopen voor kinderen van de juiste leeftijd, en het met genoegen samen met hen lezen. Daarbij heb ik wel een kritisch puntje voor de vertaling: sommige woorden zijn lastig om uit te spreken en komen voor kinderen té moeilijk over, zoals: Scarborough Transport, Charnock Ventures en de namen van de personages in dit verhaal. Een passende vertaling was beter geweest, in mijn ogen…

Tot besluit nog een opmerking: pas op de laatste bladzijden ontdekte ik de plattegrond van de locatie waarin het verhaal zich afspeelt – met het meer, het dorpje, het opslagterrein van Scarborough Transport en het verdronken huis. Een gemiste kans, want deze sfeervolle tekening had het verhaal van meet af aan extra kracht en verbeelding kunnen geven.

Desalniettemin, een leuk kinderboek waarvan ik heb genoten. Tip voor de feestdagen!

En dit weekend ga ik even langs de Kookaburra in Kabouterland om even te lachen om haar heerlijke lach.