Titanic Fashion: The Last Dance

‘Titanic & Fashion’ is geschreven door Madelief Hohé en uitgegeven door Waanders Uitgeverij te Zwolle. Het is een heel chique paperback met een goud glanzend spiegelende cover. Hoewel het boek is uitgegeven ter begeleiding van de tentoonstelling ‘Titanic & Fashion – The Last Dance’, weet het ook volledig op eigen kracht te schitteren.

Tentoonstelling: Titanic & Fashion – The Last Dance
Kunstmuseum Den Haag, 27 september 2025 – 25 januari 2026

Het Kunstmuseum Den Haag presenteert een bijzondere tentoonstelling waarin mode, geschiedenis en verbeelding samenkomen. Titanic & Fashion – The Last Dance toont originele kostuums uit de film Titanic (1997), aangevuld met historische kledingstukken uit de jaren 1910 en ontwerpen van hedendaagse modehuizen zoals Maison Margiela (John Galliano), Iris van Herpen, Craig Green en Tess van Zalinge.

Mode en maatschappelijke verandering

De periode 1908–1918 vormde een revolutionaire fase in de modegeschiedenis. Het traditionele korset werd afgelegd en de vrouwelijke silhouette veranderde naar vrijere, beweeglijkere vormen. Ontwerpers als Paul Poiret en Coco Chanel introduceerden soepele stoffen, felle kleuren en praktische kleding die aansloot bij de groeiende emancipatie van vrouwen. Mode weerspiegelde de sociale ongelijkheid van die tijd: waar de elite zich hulde in luxueuze creaties uit Parijs, waren emigranten en arbeiders aangewezen op eenvoudige, vaak zelfgemaakte kleding. Het contrast werd op de Titanic letterlijk zichtbaar tussen de eerste klasse met baljurken en avondkostuums, en de derde klasse waar men in streekdrachten en stevige werkkleding reisde.

Het boek Titanic & Fashion

The Last Dance (boek bij de tentoonstelling)

Sommige boeken zijn méér dan een begeleidende publicatie bij een tentoonstelling. Dit boek, uitgegeven naar aanleiding van Titanic & Fashion – The Last Dance in het Kunstmuseum Den Haag, is precies zo’n uitgave. Het voelt als een eigen reis door de tijd, rijk gevuld met prachtige foto’s van historische kostuums, filmkostuums en authentieke beelden van passagiers van de Titanic. Ik heb er met volle teugen van genoten: de fotografie is adembenemend en de combinatie van mode en geschiedenis maakt het boek een echte verdieping van de tentoonstelling.

Uiteraard was mijn interesse in de kostuums vooral ook omdat ik zelf graag kostuums maak. :>)

Mode en klasse verschillen

Wat mij bijzonder trof, is het contrast dat steeds weer naar voren komt: de schitterende japonnen en avondtoiletten van de eerste klasse tegenover de eenvoudige, vaak robuuste kleding van de derde klasse. Het laat zien hoezeer mode destijds een spiegel was van sociale ongelijkheid, maar ook van hoop en identiteit. Je voelt bijna de glans en de kwetsbaarheid van een wereld die in 1912 letterlijk ten onder ging. Het blijft een vreemd en aangrijpend gevoel om de gezichten te zien van mensen die kort na het maken van hun foto het leven verloren bij de ramp. Meer dan 1.500 passagiers en bemanningsleden kwamen om, slechts 705 overleefden. Het beeld van het orkest dat bleef doorspelen terwijl het schip zonk, komt onvermijdelijk naar boven bij het doorbladeren van dit boek – schoonheid en tragedie onlosmakelijk met elkaar verbonden.

Titanic & Fashion is een prachtig eerbetoon

Toch is het boek allerminst somber. Integendeel: het is een prachtig eerbetoon. De schitterende foto’s van kostuums – zowel de originele historische kledingstukken als de iconische filmjurken – maken het tot een feest voor liefhebbers van mode, kunstgeschiedenis en kostuumontwerp. Maar ook filmliefhebbers en romantici zullen hier hun hart aan ophalen. Het boek ademt verwondering en respect voor een tijdperk waarin de wereld veranderde, in de mode, in de samenleving en in de dromen van mensen.

En dan dat omslag: goudkleurig en glanzend. Alsof het zelf een klein juweel is, een cadeau om te koesteren. Ik durf te zeggen: dit is hét ideale kerstcadeau. Een boek dat niet eens ingepakt hoeft te worden – het schittert vanzelf al onder de kerstboom.