Schrijfproces en het uitgeven van een boek
Gastblog: Sarah Morton
Boekrecensies Blog: er staan maar liefst twee recensies op deze website over ‘Afwijkend en toch zo gewoon’ en een gastblog. In deze gastblog gaat Sarah dieper in over het schrijfproces en het uitgeven van een boek. Een open en eerlijk verslag van een moedig proces! Ik wens Sarah veel succes met haar verdere schrijfcarrière!
Wie ben ik?
Mijn naam is Sarah Morton. Ik kom uit 1987.
Ik woon op mezelf met mijn twee katten. Sinds mijn achttiende schrijf ik boeken en artikels. Daarnaast geef ik lezingen. Voor Boekrecensiesblog schrijf ik regelmatig gastrecensies.
Als klein kind speelde ik al verhalend. Grotendeels leefde ik in een fantasiewereld. Ik tekende daarnaast graag monsters en gevaarlijke dino’s, iets dat onderzoekers als ‘zorgelijk’ bestempelen. Tekenen doe ik niet veel meer. Ik heb er het geduld niet voor. Het zou je misschien verbazen dat ik dan wel een boek heb kunnen schrijven. In een boek kan ik echt een andere wereld binnengaan. Ik zit dan niet gevangen in mijn handelingen. Als kind kon ik best goed tekenen, maar ik heb dat talent onvoldoende ontwikkeld. Het zijn nog steeds kindertekeningen. Ik vind het soms wel leuk om te doen, maar niet geweldig.
Eerste pogingen
Op mijn veertiende kwam ik erachter dat ik kan schrijven. Dat was meer per toeval. Voor een opdracht Nederlands moest ik een verhaal schrijven en dat werd best spannend, al zeg ik het zelf. ook heb ik toen heb ik als eerst een poging gedaan tot het schrijven van een boek. Over twee kinderen die mishandeld worden, weglopen van huis en een zwervend bestaan leiden. Ik was al best ver in het verhaal, maar op een gegeven moment ging het toch haperen. Ik kreeg nog steeds geen binding met het verhaal, met de personages. Hoewel het best goed was, vonden ook mijn proeflezers, moest ik teveel uit mijn hoofd doen. Ik doorvoelde het niet. Daarnaast had ik ook nog school en was moe na een dag vol stress. Ik was pas om vier uur thuis.
Let op: Nederlands, Paperback, ISBN 9789492079664, 25 november 2022, 278 pagina’s, dit is de laatste druk:
Dichter bij mijn eigen belevingswereld
Met zeventien jaar begon ik aan een boek dat dichter bij me lag, over mijn tijd op het speciale onderwijs. Conflicten tussen leerlingen en leerkrachten. De strijd om te overleven. De band die ik met een spelbegeleidster Luka opbouwde. Zij kwam op school werken toen ik veertien was. Ik kreeg geen les van haar, maar we raakten toch in gesprek. Ik vond haar puur en betrokken, anders dan andere leerkrachten. Zij viel plotseling weg. Achteraf vertrouwde ze me toe dat dit kwam door een zware depressie. Pas toen ik van school was, ging ik serieus aan de slag met schrijven. Het ging meeslepend worden, daar was ik van overtuigd. De pijn en duisternis, maar ook de liefde en sprankeling in die tijd zou ik overbrengen op de lezers, alsof ze het zelf meemaakten. De belangrijke rol die Luka in het verhaal speelde. Mijn rots in de branding. Voor een deel ben ik daar volgens mij wel in geslaagd.
“Dichterbij de belevingswereld van een kind kun je volgens mij niet komen”, schreef een vriend eens.
Een recensente schreef erover: “Een triest maar mooi verhaal.”
Voor mensen die vooral van actie houden, is dit boek te traag, te veel herhaling. Sommige vonden het meer een dagboek, terwijl ik wilde dat het zou lezen als een roman.
Mijn levensverhaal: Een echt mens
Mijn begeleidster, die me zelfstandig heeft leren reizen, motiveerde me om mijn levensverhaal op te schrijven. Zij was ook fan van ‘Een echt mens’ van Gunilla Gerland. Dit boek was voor mij ook een leidraad hoe ik mijn eigen levensverhaal kom schrijven. Geen losse anekdotes, maar een min of meer chronologisch verhaal over de kindertijd en een deel over mijn volwassen leven. Het zou een gevoelig, meeslepend en beeldend verhaal worden.
Het was niet mijn bedoeling om een autisme-bijbel te schrijven. Ik kan immers alleen voor mezelf spreken. Mijn situatie op school en in het leerlingenvervoer, dat is iets wat meer kinderen meemaken. Een autobiografie over autisme, dat gaat het goed doen. Een echt mens is zelfs in meerdere landen vertaald. De schrijfster is Zweeds, dus het boek is uit het Zweeds vertaald. Enthousiast begon ik met schrijven. Ik pende mijn belangrijkste herinneringen neer. Letterlijk pennen, want ik had toen nog geen eigen computer. Ik zag het maar als een kladversie. Voor mijn vroegste kinderjaren, die relatief onschuldig en onbezorgd waren, heb ik familie geraadpleegd. Vanaf de peutertijd put ik vooral uit mijn eigen herinneringen. Langzaam maar gestaag kreeg mijn boek vorm.
Collision
Mijn opa en oma hebben Collision voor me overgetypt. Heel lief van ze. Later ben ik wel overgegaan op zelf typen. Ik ging overstag toen ik merkte hoe fijn het is als je gewoon je tekst kunt omvormen, mooier kunt maken, zonder zinnen door te halen of te witten.
Van ‘Afwijkend en toch zo gewoon’ heb ik alleen het eerste hoofdstuk met de hand geschreven. Collision gaf ik uit via uitgeverij Free Musketiers. Die kreeg ik als tip. Ik mocht een zelfgemaakte tekening gebruiken voor de cover. Het lettertype en boekformaat was standaard (je kon kiezen uit drie of vier lettertypes), maar verder had ik alle vrijheid om het boek te maken zoals ik wilde.
Er kwam ook een deel 2. Weer zware tegenslagen zoals het wegvallen van nog iemand die ik vertrouwde. Een handelingsplan waarin gesteld werd dat zelfstandig reizen niet mogelijk was en dat een opleiding doen niet verstandig is en werken met kinderen niet geschikt lijkt. Waardoor ook mijn toekomst zinloos leek. Het is ook een hoopvol verhaal waarin ik leerde zelfstandig reizen, mijn angsten overwon, terugknokte en zelfs een contact met Luka kon herstellen.
Het uitkomen van ‘Afwijkend en toch zo gewoon’
Het boek ‘Afwijkend en toch zo gewoon’ kwam in 2008 uit. Ik had er een kleine maar serieuze uitgever voor gevonden. De uitgever meldde dat hij zeker mogelijkheden zag om het uit te geven, maar dat er nog wel het een en ander aan verbeterd moest worden. Dat gaf alleen maar vertrouwen dat hij het serieus aanpakte. Hij had redacteurs in dienst en er was een bescheiden fonds van romans en autobiografieën, waarvan ik er enkele gekocht heb. Het zijn goede boeken.
Qua verkopen pakte het anders uit dan ik me had voorgesteld. Dat Biblion, de overkoepelende organisatie van Bibliotheken 142 exemplaren inkocht, was natuurlijk bemoedigend en veelbelovend. Zo een resultaat heb ik nooit meer geëvenaard. Ook met de recensie van Biblion was ik blij.
“Gemakkelijk taalgebruik; meeslepende, optimistische stijl. Geschikt voor een groot lezerspubliek.”
Het gaf me vertrouwen in de toekomst.
“Hoe heet jouw boek?”
De uitgever heeft eens een interview georganiseerd voor alle auteurs. Daarmee zou mijn boek vast wel gaan verkopen, dacht ik. Een uitgeverij is een commercieel bedrijf, dus die had er alle belang bij dat er boeken verkocht worden. Helaas was het interview waardeloos. De openingsvraag was: “Hoe heet jouw boek?”
Mogelijk dacht dat ze dit een goede ingang was, maar ik voelde vooral weerstand. Daarna begon ze iets uit het voorwoord voor de lezen: “Heb ik dan een onmogelijk prestatie geleverd door een boek te schrijven?” Dan voegde ze zelf toe: “Nou, misschien wel”. Haar bewondering voelde onecht, ik voelde me vooral belachelijk gemaakt. Ze had geen enkele goede vraag voorbereid.
Het interview werd nog enigszins gered doordat ik zelf een stukje kon voorlezen uit het boek, een voorval op het speciale onderwijs waarbij een leerkracht ruzie kreeg met een van mijn klasgenoten en hem hardhandig aanpakte.
Publiciteit
Een paar jaar later had ik via een lokale radio wel een goed interview. De dame nam er een uur de tijd voor, stelde inhoudelijk vragen en ging serieus in op het verhaal. Natuurlijk heb ik zelf nog wel de publiciteit gezocht. Dat leverde me wel wat publiciteit op maar nauwelijks verkopen. De meeste boeken verkocht ik zelf, tijdens lezingen. Tijdens de lezing van iemand anders, werd ik uitgenodigd als gastspreker. Sindsdien hebben we tientallen lezingen gehouden. Soms verkocht ik wel 10 boeken op een avond, maar alles bij elkaar zijn dat er toch honderden die mijn boek lezen.
Als schrijver wil je natuurlijk gelezen worden.
De uitgever van ‘Afwijkend en toch zo gewoon’ kreeg op een gegeven moment ernstige gezondheidsproblemen en de uitgeverij werd noodlijdend en stopte er uiteindelijk helemaal mee. Ik kon nog wel mijn boeken bijbestellen. Het was aan de ene kant een verlies, maar ik zag het ook als een nieuw begin. Ik zou ‘Afwijkend en toch zo gewoon’ opnieuw uitgeven. Het nog beter maken, mijn geschiedenis duidelijker weergeven. De oorspronkelijke uitgave werd toch wat anekdotisch op het eind, ging toch over hoe ik tegen alledaagse dingetjes aanliep.
Een nieuw begin
De nieuwe uitgave heeft een duidelijke verhaallijn. Het voelt meer rond. Daarnaast is ook de omslag veel persoonlijker. Een foto van mij als kind, in plaats van een zonsondergang. Dit zou vast een succes worden. Helaas heeft Biblion gewoon dezelfde recensie gebruikt als bij de eerste uitgave. Ik was not amused. Waar ik eerst blij was met deze recensie, is die nu gedateerd. Zo ben ik geen 21 jaar meer en ben ik zeker niet op weg naar een MBO – diploma. Ze hebben de nieuwe uitgave duidelijk niet gelezen, want daarin kun je lezen hoe het afliep met de opleiding.
Daarnaast is het een nieuwe uitgave, niet zomaar een volgende druk. Veel herschreven. Een andere uitgever, een nieuw ISBN nummer. Er zijn 28 exemplaren besteld, waar ik niet eens ontevreden mee ben. Ik heb zelf nog opnieuw een recensie-aanvraag gedaan en mijn boek opgestuurd. Dat leverde nog 11 bestellingen op. De volgende keer als ik mijn boek opnieuw uitbreng, verander ik ook de titel. Zo’n vergissing maak ik nooit meer.
Persoonlijk heeft het me veel gebracht
Free Musketiers is ook opgeheven. Ik ga Collision niet opnieuw uitgeven omdat ik de verhaallijn te mager vind. Toch heb ik geen spijt van alle tijd en energie die ik erin gestoken heb, integendeel. Persoonlijk heeft het me veel gebracht. Door Collision kreeg ik weer contact met Luka. Zij was onder de indruk en vond het goed geschreven. Negen jaar nadat ik het contact had verloren, hielden we het gesprek dat we jaren geleden zouden hebben. Het was nog mooier dan ik me had voorgesteld. We vonden veel herkenning in elkaar. De rol die zij vervulde in die tijd, heb ik verwerkt in ‘Afwijkend en toch zo gewoon´.
Een groot deel van het boek heb ik herschreven en waardevolle stukken uit Collision heb ik daar ook aan toegevoegd. Zo gaat dit verhaal niet helemaal verloren.
Tot slot
Dit artikel heb ik vanuit mijn hart geschreven.
Geen echt succesverhaal, maar ook geen klaagzang van een gedesillusioneerde auteur.
Natuurlijk had ik graag tienduizenden boeken willen verkopen. Maar hoe mooi is het al dat mijn verhaal door honderden mensen gelezen is. Geef je project waar je je hart en ziel in gestoken hebt niet op. Een moeder kon na het lezen van ‘Afwijkend en toch zo gewoon’ de keuze maken om haar autistische dochter op een Democratische school te ‘doen’, waar ze het naar haar zin had en kon uitproberen wat bij haar past en wat niet. Haar is bespaard gebleven wat ik en veel andere kinderen hebben moeten doormaken op het speciaal onderwijs. Op de reguliere school waar ze eerst zat, had ze een juf die haar niet begreep. Het meisje kwam vaak in situaties die ze niet begreep, waarvan ze niet wist hoe ze zich daaruit kon redden. Soms voelde ze zich zo in het nauw gedreven dat ze alleen nog kon klauwen en grommen.Op haar nieuwe school verdwenen deze gedragsproblemen als sneeuw voor de zon.
Het schrijven heeft me op persoonlijk vlak veel gebracht. Het besef om iets neer te zetten wat nog niet bestaat. Ja, er zijn al zoveel boeken, maar ieder boek is uniek. Ja, natuurlijk stel ik het op prijs als je mijn boek aanschaft en leest.
Previous Post
