Niet praten
Niet praten is een verhalenbundel van Gerbrand Muller. Het boek bevat een selectie uit ruim 50 nog niet eerder gepubliceerde verhalen van de auteur.
Deze – zeer persoonlijke – recensie is geschreven door Sarah Morton. Sarah noemt het liever een ‘reflectie’. Zie hier: Reflectie ‘Niet praten’ van Gerbrand Muller.
Niet praten
De titel maakte me nieuwsgierig. Die is veelzeggend en geeft tegelijk weinig van de inhoud prijs. Alle verhalen hebben wel iets, hoewel het ene verhaal me meer raakte dan het andere. Sommige verhalen vervaagden snel, andere bleven me bij.
Zinloos geweld
‘Door het slijk’ raakte me nog het meest. Over een man die onverwachts in elkaar wordt geslagen (geen getuigen).
De omgeving denkt dat hij het geweld zelf heeft uitgelokt. Dat vindt hij ergens wel leuk. Hij doet zelfs een beetje zijn best om te worden gezien als een vechtjas. Dat hij zonder duidelijke reden is aangevallen kan hij niemand aan het verstand brengen, en dat probeert hij dan ook niet. Door de rol die anderen hem toedichten, gaat hij zich ook een beetje voelen en gedragen als iemand die voor galg en rad is opgegroeid. Dat beeld vervult hem met trots en ook met spijt: hij betreurt het dat hij niet echt zo’n jongen is geweest als in bijvoorbeeld verhalen van Charles Dickens. Brutaal, met gehavende kleding.
Lukt het hem om met zichzelf en de omgeving is reine te komen? Ik herken me in het verhaal, omdat ik zelf ook vaak te schijn tegen me had. Soms kon ook trots zijn op mijn status als verschoppeling.
Angst
Ook het verhaal ‘Niet bang zijn’, greep me aan. De hoofdpersoon wordt achtervolgd door een onbestemde angst. Voor het leven zelf? Alles wat hij probeert om tot zichzelf te komen, lijkt tevergeefs. De omgeving lijkt bedreigend, waar hij ook heen gaat. Zal het hem lukken om thuis te komen, ook in zichzelf?
Veel verhalen leken uit het leven gegrepen, alsof de auteur het zelf heeft meegemaakt. De grens tussen fictie en autobiografisch lijkt te vervagen.
Het boek Niet praten is de moeite waard om gelezen te worden en verdient een groter publiek. De vraag die Gerbrand vaak wordt gesteld, is: Bent u iemand die vooral voor zichzelf schrijft? Gerbrand: ‘Iemand die voor zichzelf schrijft, is geen schrijver.’
‘Waarom houdt u dan zoveel werk in portefeuille?’ ‘Wat in het vat zit verzuurt niet. De tijd werkt in het voordeel van de geduldigen.’