Koetjes en Kalfjes

‘Ḱoetjes en Kalfjes’ is geschreven door de Nederlandse auteur en acteur Rutger Willem Weemhoff en is uitgegeven door zijn eigen Uitgeverij Partout. Laatstgenoemde richt zich vooral op selfpublishers en cultboeken.

Koetjes en Kalfjes

Het boek met deze veelzeggende titel is een boek speciaal geschreven voor kinderen en eigenlijk nog specifieker: voor jongens én vooral voor vaders om dit voor te lezen. Kun je nog dit soort onderscheid maken in deze tijd? Ik vind van wel. Zeer ongenuanceerd en veralgemeniserend zijn meisjes toch over het algemeen geïnteresseerd in een ander type verhaal dan jongens. Niet boos worden nu ik dit schrijf; ik zeg nogmaals: in het algemeen. Ik heb dit zelf als moeder zeker zo ervaren: vele boeken vonden beide kinderen even leuk. Maar er waren toch altijd boeken die mijn dochter gewéldig vond en mijn zoon werd er niet warm of koud van. En omgekeerd.

Ik weet zeker dat de auteur Weemhoff dit ook zo heeft bedoeld. Dit boek heeft hij specifiek voor zijn vier zoons geschreven en ik durf te wedden dat ze het geweldig vonden! (Voor in het boek staat dan ook: Voor mijn zoons Boele, Willem, Ward en Emo.) En al helemaal als paps het voor las. je bent natuurlijk niet voor niets een acteur:

https://www.youtube.com/@rutgerwillemweemhoff/videos

Terug naar het kinderboek. Wat maakt nu eigenlijk een kinderboek een goed kinderboek?

Meer dan alleen vermaak

Een kinderboek lijkt op het eerste gezicht vaak eenvoudig: een vrolijk verhaal, grappige figuren of een spannend avontuur. Toch gaat een goed kinderboek verder dan alleen plezier. Het bevat iets dat blijft hangen, ook nadat het boek is dichtgeslagen. Kinderen nemen ongemerkt een stukje wijsheid of inzicht mee dat hen kan helpen in hun dagelijks leven. Zo wordt een kinderboek meer dan tijdverdrijf – het wordt een stille leermeester. Weemhoff neemt in zijn boeken geen blad voor zijn mond en dat doet hij in ‘Koetjes en Kalfjes’ ook niet. Op een zeer realistische wijze wordt gesproken over de grote thema’s in het leven: dromen, geluk & verdriet en de dood.

De boodschap in verhalen

Goede kinderboeken hebben vaak een boodschap, maar nooit als een harde les. Het gaat niet om regels of strenge waarschuwingen, maar om zachte hints en herkenbare situaties. Een verhaal over vriendschap laat zien wat trouw betekent. Een avontuur met een bang kind dat toch durft, leert dat moed niet de afwezigheid van angst is, maar het overwinnen daarvan. En een verhaal waarin ‘anders zijn’ een kracht blijkt, kan een kind leren zichzelf te accepteren. Het mooie is dat kinderen deze boodschappen niet bewust hoeven te herkennen; ze dringen vanzelf door via de verbeelding.

De kracht van verbeelding

Een kinderboek hoeft niet altijd een duidelijke moraal te hebben. De kracht van een verhaal kan ook liggen in het openen van nieuwe werelden en het prikkelen van de fantasie. In ‘Koetjes en Kalfjes’ leert een kind veel van andere landen en culturen. Ieder hoofdstuk speelt zich af in een ander land en gaat over een specifiek dier.

Hierdoor leert het kinderen veel en spreekt het tot de verbeelding. Dit is net zo belangrijk als begrijpen en weten. Een boek dat dit gevoel kan oproepen, verrijkt de binnenwereld van een kind.

Realisme

Een goed kinderboek is daarom zowel spel als spiegel. Het laat kinderen lachen, dromen en meeleven, maar geeft hun tegelijk iets mee dat ze misschien pas later begrijpen. Soms komt een zin, een beeld of een gevoel pas terug als ze volwassen zijn. Dan beseffen ze dat het kinderboek niet zomaar een verhaal was, maar een levensles in vermomming.

Mooie woorden hoor ik u al zeggen over een kinderboek dat over landen en dieren gaat. Toch is het echt zo. Ik heb genoten van de korte verhalen die allemaal zeer gestructureerd en professioneel overkomen. De verhalen vangen aan in de vorm van ‘Er was eens’ waarbij de betreffende omgeving wordt geïntroduceerd (altijd een ander land) en het dier. Hierna een korte inleiding, dé gebeurtenis en als slot een kwinkslag of kort einde. De verhalen hebben de ideale lengte: niet te lang maar ook zeker geen te korte verhalen die niet blijven hangen.

Meer voor jongens

Oeps, ik zeg het weer. Ik denk dan ook echt dat jonge jongens deze verhalen meer zullen waarderen dan meisjes. De verhalen zijn meer gericht op actie, avontuur en power dan op romantiek en emoties. De dood komt vaak voor in het verhaal en wordt gepresenteerd als iets heel gewoons wat bij het leven hoort. Deze verhalenbundel lijkt mij zeer geschikt voor jongens vanaf 8 jaar. En uiteraard voor meisjes ook, maar wellicht zullen zij hier toch minder gecharmeerd van zijn.

Oetjes en Kalfjes: een korte samenvatting van enkele verhalen:

Een koe die voor eeuwig op reis ging

Het boek begint met een kort verhaal over een koe die in Griekenland woont. Er is daar verrekte weinig te eten voor haar en dus lonkt een groen struikje dat gevaarlijk op de rotsen staat. De koe is geen klimgeit en eindigt dan ook meters beneden in de afgrond in de zee. Daar eindigt zij figuurlijk én letterlijk. Over realisme en pech gesproken: hoe de koe in het water tegen de rotsen aanklotst is even een traantje wegpinken. (aldus ik als lezeres) Maar het verhaal gaat verder want de koe wordt gevonden door een paar jongens en de vader heeft geluk met de vondst: een zeekoe!

Het paard dat op hol sloeg in de binnenstad

Een Frans meisje (ook meisjes komen echt wel voor in dit boek!) dagdroomt op school over hoe zij haar tijd zinvoller zou kunnen doorbrengen met haar paard als het dier mee naar school zou mogen gaan. De trappen op, het schoolgebouw in en dan in het lokaal. Waarom ook niet? Maar dat is niet het geval. Wat wel het geval is, is dat het meisje mee mag doen met een grote jacht te paard door de bossen achter vossen aan. Het gaat er héél ruig aan toe en één paard van een ander knalt dan ook keihard tegen de hare aan. Ze valt er af en haar paard slaat op hol. Driemaal raden waar het paard linea recta naartoe galoppeert?

De jager die de slaap niet kon vatten

In een afgelegen bergstreek in Portugal staat diep in het bos een oude ruïne. Dit was ooit een huis en is nu half ingestort en onbewoond. Een gepensioneerde jager genaamd Lepro maakt er af en toe gebruik van als hij door de bossen loopt te struinen en op jacht is naar voedsel. Hij slaapt onrustig in het bouwval want er is te veel ongewenst leven in het huis en in zijn opslagplaats in een grot iets verderop waar hij zijn buit bewaard. Wat houdt hem uit de slaap? Brrr….. griezelen!

Dit waren slechts drie verhalen uit het boek dat 14 korte verhalen bevat.

Een aanrader, en nu helemaal voor de Kinderboekenweek!

Het boek is verkrijgbaar bij Uitgeverij Partout: klik hier

Andere boeken van Rutger Willem Weemhoff