De laatste profeet en de erfenis van de sterrengoden

‘De laatste Profeet’ is geschreven door de Nederlandse auteur Han Peeters en uitgegeven door Davey Jones Publishing. Het is het eerste deel van een drie-delige serie, maar kan ook als losstaand deel worden gelezen. Het boek is een dik boek: 439 pagina’s! In deze blog/recensie:

Over oude astronauten, vergeten kennis en het nieuwe denken in de roman van Han Peeters

In de literatuurgeschiedenis zijn er van tijd tot tijd boeken die op het eerste gezicht fictie zijn, maar gebaseerd zijn op feiten uit de geschiedenis. De Laatste Profeet van Han Peeters is zo’n boek. Wat begint als een avontuurlijke reis van een historicus en zijn geliefde over de wereldzeeën, wordt gaandeweg een spirituele, esoterische en zelfs kosmische zoektocht naar de oorsprong en de toekomst van de mensheid.

Erich von Däniken

De roman lijkt vooral te zijn geïnspireerd door de boeken van Erich von Däniken, met name diens populaire en destijds omstreden boek ‘De goden waren astronauten‘. Von Däniken, een Zwitserse schrijver en pseudoarcheoloog, publiceerde in 1968 het baanbrekende Erinnerungen an die Zukunft (Herinneringen aan de toekomst), waarin hij stelde dat veel van wat wij in religieuze teksten, mythologieën en oude monumenten aantreffen, niet spirituele of symbolische verhalen zijn, maar in feite verslagen van werkelijke ontmoetingen met buitenaardse bezoekers.

Waren de goden astronauten?

Deze wezens, die ooit onder aarde hebben bezocht, beschikten over technologie die voor de toenmalige beschavingen zo onbegrijpelijk was, dat zij hen als goden beschouwden. Von Däniken vond in talloze overleveringen, zoals het visioen van Ezechiël of de Vedische vliegende voertuigen (de “vimana’s”), aanwijzingen voor ruimtevaart. In de imposante bouwkunst van bijvoorbeeld de piramides, het platform van Baalbek of de Nazca-lijnen in Peru meende hij ook concrete technische sporen te zien van een bezoek uit de ruimte. De bewijzen lijken allemaal stuk voor stuk zeer logisch, ze zijn echter nooit wetenschappelijk bewezen.

Zijn centrale stelling luidde: de mensheid is beïnvloed – mogelijk zelfs voortgebracht – door intelligente beschavingen van elders in het universum. De Goden waren dus astronauten, en gaven de mens een duwtje voorwaarts in de ontwikkeling. Anders waren we mensapen gebleven? Mooie theorieën en dat alles stevig onderbouwd met bewijsmateriaal dat zeer aannemelijk was.

Pseudowetenschap, fictie of non-fictie?

Hoewel von Dänikens ideeën vaak werden afgedaan als pseudowetenschappelijk, hielden ze hardnekkig stand en kregen ze zelfs invloed in de populaire cultuur, van sciencefictionfilms tot spirituele bewegingen. En toegeven, ze waren rázend populair!

Han Peeters sluit hier met De Laatste Profeet nadrukkelijk bij aan, maar niet in de vorm van een betoog, of non-fictie, wel als zeer uitgebreide roman. In het boek volgen we Emile van Straten, een historicus met een kritisch oog en een brede belangstelling, die samen met zijn partner Jenny op een zeiljacht de wereld rondreist. Hij is bovendien knap, super-intelligent, een echte teamplayer én leider!

Op uitnodiging van UNESCO raakt hij betrokken bij het onderzoek naar een mysterieus document, dat hem op het spoor zet van verborgen geschiedenis en esoterische kennis. Al snel ontdekt hij dat zijn bevindingen verder reiken dan archeologie of wetenschap: ze raken de kern van ons mens-zijn, onze oorsprong, én onze toekomst.

Ze weten, met een team van wetenschappers, contact te leggen met de Griekse Goden die van plan waren geweest de aarde (Terrade 2) te ontwikkelen. Zij zelf leven op Terrade 1, maar waren er dus op terrade 2 in verscheidende vormen, lees: personen. Die pogingen om de mens minder dom en zelfzuchtig te maken, mislukten echter allemaal. Nu zien zij in Emiel van Straten een nieuw profeet en maken alle samenlevingen op de aarde een soort ‘doorstart’.

Symbolen

Emile’s ontdekkingen leiden tot een symbolisch sleutelbegrip in het boek: de Magische Ruit. Dit symbool is zowel een oud teken, verbonden met vergeten culturen, als een code voor inzicht – zoals ook de Nazca-lijnen, volgens von Däniken, een boodschap aan de sterren waren. Peeters verbindt het symbool met kosmische orde, heilige geometrie en universele wetmatigheden die al sinds het ontstaan van de mensheid zouden worden doorgegeven. Dat ging van generatie op generatie, steeds gecodeerd, nooit volledig onthuld.

Symbolen en vooral getallen spelen een grote rol in ‘De laatste profeet’. Je moet als lezer goed opletten en nadenken, en het scheelt als je geen dyscalculie heb. Emiel van Straten heeft dit zeker niet en ziet al gauw verbanden in cijferreeksen die sneller gaan dan de lezer kan lezen.

Religie, wetenschap en myhtologie

Net als bij von Däniken vervagen in De Laatste Profeet de grenzen tussen religie, wetenschap en mythologie. Emile ontdekt dat goden mogelijk geen goden waren, maar bezoekers met kennis die ver boven het toenmalige menselijke niveau uitstak. Het idee dat de Griekse goden of zelfs de engelen boodschappers waren van een hogere wereld, krijgt in het boek een concrete, bijna tastbare invulling.

Als voorbeeld noem ik graag de ongelooflijk spannende scène waarin het zeiljacht van Emile en Jenny (genaamd: de Davey Jones, dezelfde naam als de uitgeverij Davey Jones Publishing), in problemen komt. Een bliksemschicht komt binnen die zich ontwikkeld tot een vuurbal. De drie mensen die hierbij aanwezig zijn, zien allen het hoofd van een oude man. Later blijkt dit een Griekse God te zijn, die even een bezoekje komt nemen…

Peeters maakt deze gedachte ook maatschappelijk relevant. Hij laat zijn hoofdpersonage tot het inzicht komen dat deze kennis niet alleen het verleden verklaart, maar richting kan geven aan de toekomst.

Het OgenOOtschap

Op dat punt wordt de roman werkelijk profetisch. Emile besluit zijn inzichten niet te verzwijgen of weg te moffelen in academische publicaties, maar gebruikt ze om een nieuw maatschappelijke beweging te ontwikkelen: het OgenOOtschap. Deze organisatie is geworteld in het idee dat de mensheid, wanneer zij haar ware afkomst en potentieel erkent, zich kan bevrijden van onderdrukking, uitbuiting en vervreemding. Ook criminaliteit zal niet meer van toepassing zijn. Het collectief, gebaseerd op gelijkwaardigheid, transparantie en spiritueel inzicht, vormt een radicaal alternatief voor het bestaande systeem waarin geld, macht en politiek het menselijk streven beheersen.

Er komt een totale verandering van de maatschappij. Ondanks dat het OgenOOtschap in eerste instantie niet de politiek in wil, doen zij dit later toch en wordt in steeds meer landen op aarde deze gemeenschap een officiële politieke partij en stroming. De leden van het OgenOOtschap stromen massaal toe, de politiek gaat om en miljoenen mensen gebruiken nu andere valuta, andere communicatiemiddelen en hebben een ander levensmoraal.

Dat er natuurlijk ook tegenstanders zijn, mag zich laten raden. Emiel vreest zijn leven, heeft nare nachtmerries over martelingen en doet er alles aan om zijn Jenny en hun kind te beschermen.

De laatste profeet versus – waren de goden astronauten

In De Laatste Profeet zien we dus dat Peeters von Dänikens gedachtegoed niet slaafs overneemt, maar creatief herinterpreteert en er een soort van gevolg aan geeft. Waar von Däniken bleef hangen in hypothesen over het verleden, werpt Peeters een blik vooruit. Hij stelt: stel dat het allemaal waar is – wat doen wij er dan mee? Blijven we vasthouden aan oude structuren, of durven we te bouwen aan een nieuwe, bewuste samenleving en beschaving?

Is de mens wel autonoom?

De roman zet je aan het denken: niet alleen over archeologie of religieuze symboliek, maar ook over de samenleving waarin we nu leven, die gebaseerd is op winnaars en verliezers, rijk of arm zijn en vooral de verschillen benadrukt tussen mensen onderling in plaats van de overeenkomsten. Ook zul je nadenken over criminaliteit, uitbuiting, polarisatie en sociale ongelijkheid, begrippen die zo ‘gewoon’ zijn geworden, dat iedereen denkt dat deze nu eenmaal erbij horen. Is dat wel zo?

Het boek is geen dystopie maar een utopie met hoofdletters!

Mijn leeservaring

Voor wie zich ooit afvroeg of er méér schuilt achter de grote religies, de wonderen van oude bouwkunst en de universele mythologieën van schepping en ondergang, biedt De Laatste Profeet een interessante leeservaring. Het boek is niet geheel verrassend voor lezers die de boeken van Erich von Däniken wèl kennen, maar heel origineel voor lezers die al deze theorieën nog niet kennen.

Puntje van kritiek: de schrijfstijl van Han Peeters is snel, héél, héél snel. Op één pagina gebeurt vaak meer dan in een paar jaar in een normaal mensenleven. Mijn tip is dan ook om het boek af en toe even weg te leggen. Je pikt het zo weer op, het verhaal is chronologisch geschreven en is niet moeilijk om te volgen.

Het einde is goed doordacht en deel 2 en 3 bestaan inmiddels ook. Deze kun je lezen als op zichzelf staande verhalen, maar zijn ook samen een mooie trilogie.