Dagboek van een Koreaanse plantenmoeder

Deze gastrecensie is geschreven door Sarah Morton.

Dagboek van een Koreaanse Plantenmoeder is geschreven door Kim Keum Hee en is uitgegeven door Cargo. Het is vertaald door Francisca van Vark.

Het is een inspirerend, persoonlijke verslag met kamerplanten als thema. Ze worden ook als metafoor gebruikt voor groei en bloei, maar ook verlies en zelfs rouw.

Ik kreeg de vraag of ik interesse heb in Dagboek van een Koreaanse plantenmoeder. Ik wist niet precies wat ik ervan moest verwachten. Het sprak me wel aan. Zelf woon ik ook in een klein appartement, met veel planten. (Rond de 80 telde ik eens.) Veel uit het boek is herkenbaar uit mijn eigen leven.

Geen dagtaak

De titel doet vermoeden dat ze leeft voor haar planten, maar het niet zo dat ze er de hele dag mee bezig is. De verzorging maakt eerder deel uit van de dagelijkse routine. Dit natuurlijke ritme inspireert me om echt samen te leven met de planten.

Onder welk genre het precies valt, weet ik niet. Het is autobiografisch en ze schrijft over haar samenleven met planten, die ze als huisgenoten beschouwt. Tijdens moeilijke of verdrietige momenten in haar leven, geven de planten haar kracht en inspiratie. Ze houden haar op de been.

De grootste vorm van gemoedsrust die ik door planten heb verkregen, is precies dat: geruststelling. Wat de planten doen terwijl ze voortdurend bloeien en verwelken is niet iets groots en spectaculairs. Wat ze laten zien is precies de zachte continuïteit van het leven, gevormd door lucht, water en licht. Ik hoop dat de moeiteloosheid van zulke planten als een vorm van wijsheid bij ons blijft, en dat we zelfs in moeilijke tijden de moed hebben om onze blik te wenden naar een enkele boom of een enkel blad. Dat deze moed ook in het nieuwe jaar altijd als jonge zaailing in onze harten zal blijven groeien. Want juist deze moed is de stralende les die planten ons schenken. Aan het einde van het jaar besefte ik dat met meer vreugde dan ooit.

Terugblik

Het grootste deel van het boek speelt af in het heden of het nabije verleden. Soms blikt ze ook terug naar haar jeugd. Met nostalgie denkt ze terug aan de smalle achtertuin, waarin een boom, een magnolia haar troost gaf. De boom leek zijn takken naar haar uit te reiken. Haar ouders hadden geen gelukkig huwelijk.

Ik leefde daar in de schaduwen van de langdurige en moeizame emotionele strijd tussen mijn ouders.

Later in haar boek deelt ze ook een mooie herinnering. Haar vader die haar vroeg in de ochtend wakker maakte bij zonsopgang om te laten zien hoe de sanseveria in bloei stond. Hij heeft ook een foto gemaakt van hoe zij glimlachend bij de sanseveria staat. Een van de weinige jeugdfoto’s waar ze gelukkig op staat. Niet omdat er geen gelukkige momenten waren, maar omdat ze dit kostbare moment niet hoefde te poseren, maar zichzelf kon zijn.

Originele invalshoek

Het boek heeft een originele invalshoek. Naast de vele praktische boeken over tuinieren en plantenverzorging, waarvan ik al moe word als ik het lees, is dit boek een verademing. Ze doet verslag over de verzorging van haar planten. Het is geen boek vol introducties, maar een persoonlijk verslag over de groei en soms ook het verlies van haar planten. Het gaat ook over persoonlijke ontwikkeling, maar is geen zelfhulpboek. Wel kan het inspireren om anders, levendiger naar je eigen omgeving te kijken.

Schoonheid

Het ontspruiten van bladeren en bloesems en de lichtval die ze beschrijft, doen me denken aan een Japanse anime. Soms is het beeld idyllisch, dan weer is het doordrongen van verdriet, worstelingen en verlies. Maar ook vreugde als bijvoorbeeld een plant die op sterven na dood leek, weer nieuwe blaadjes krijgt. Ze deelt niet alleen succesverhalen, maar ook verlieservaringen. Het verwelken van planten is ook een metafoor voor andere verliezen in het leven. Toen de oude hond van haar moeder was overleden, die ze een tijd te logeren heeft gehad, viel het haar zwaar om goed voor de planten te zorgen. Nu het zorgen voor de hond wegviel, leek het zorgen voor even helemaal uit haar systeem. Uiteraard vond ze weer een ritme, anders zou dit boek er niet zijn gekomen. 😉

Nieuwe kans

Zelf heb ik meegemaakt dat een kleine pannenkoekplant al zijn stengels en bladeren verloor, omdat die op een ‘verkeerde’ plek bleek te staan. Ik zette hem ergens anders. Net toen ik de plant wilde weggooien, ontdekte ik nieuwe bladeren zo klein als speldenknoppen. Alsof die een tweede kans kreeg. Inmiddels is de plant weer opgebloeid en zijn de bladeren ongeveer zo groot als vingerhoedjes.

Zij had een olijfboom die zo goed als dood leek te zijn gegaan. Er was alleen nog een stam. Totdat er onverwachts toch nieuwe blaadjes gingen groeien. De auteur deelt eerlijk haar gevoelens. Ook dat ze niet naar iedere plant met evenveel liefde en respect kijkt.

Veel aspecten in haar leven zouden over mijn eigen leven kunnen gaan. Ook ik woon in een klein appartement.

Dagboek van een Koreaanse plantenmoeder – mijn leeservaring

De schrijfstijl is zacht, poëtisch en met gevoel voor schoonheid. Met haar eerlijkheid, ook over de mislukkingen, neemt ze voor zich in. Mooie, sfeervolle hardcover. Rustige tekening.

Het is geschreven met een mildheid die ik niet vaak tegenkom bij romans en autobiografieën.

Mooie metaforen. Zo gaat de groei van een plant niet met een stijgende lijn. Soms lijkt een plant ‘bevroren’. Zo is er in een mensenleven ook soms sprake van stagnatie, of zelfs verlies, om dan weer een groei door te maken.