De belofte – John Hazebroek

‘De belofte’ is geschreven door de Nederlandse auteur John Hazebroek en is uitgegeven door AquaZZ te Arnhem. Het heeft als subtitel: “Een familietragedie over erfopvolging, sociale ongelijkheid en emancipatie in de 19e eeuw.”

Debuut!

Op de achterflap staat; “Een prachtdebuut, mis het niet!”. ‘De belofte’ is dus een debuut van Hazebroek die sinds 2018 in de Filipijnen woont samen met zijn gezin. Dit vond ik vooral interessant om te lezen want de band met Nederland, en specifiek Groningen, is kennelijk zo groot dat hij diep in de geschiedenis van de familie Kolstein is gedoken.

Daarnaast is het een dik boek met veel tekst. Zeer gewaagd als debuut en in die zin alvast een applaus voor John Hazebroek!

Voorwoord

In het voorwoord legt de auteur zijn motivatie om dit boek te schrijven aan de lezer uit en hoe hij zijn onderzoek deed. Ook verantwoordt hij de inhoud:

De beweegredenen van Harm (red: Kolstein) heb ik verzonnen en heb ik deels aangevuld met mijn eigen persoonlijke ervaringen. Daarnaast heb ik veel informatie, met name historische gegevens, opgezocht op het internet. Het boek is zodoende een combinatie van fictie en non-fictie geworden, geplaatst in een historische context.

Ik heb het boek gelezen als zijnde een historische roman, want zo komt het voor mij over. Los van het eerste hoofdstuk: In de proloog wordt de context beschreven en de tijd waarin het verhaal zich heeft afgespeeld. Een stukje geschiedenis, specifiek over Groningen. ‘Algemeen’, Sociale ongelijkheid’ en ‘Emancipatie’ komen aan de orde.

De belofte

Het verhaal begint als Harm door de vroedvrouw wordt geïnformeerd over zijn pasgeboren kindje. Ze vertelt hem dat het een meisje is en dát valt niet zo goed bij Harm.

Maar nu was het plotseling doodstil geworden. Harm Kolstein keek de vroedvrouw met verbazing en open mond aan. Zijn vrienden hielden hun adem in, alsof ze wisten wat er nu ging gebeuren. In het hoofd van Harm, dreunden de woorden van de vroedvrouw nog na: … een meisje, een meisje, meisje.. meisje. Dit kan niet. Dit moet een vergissing zijn, dacht hij.

En dan ontploft Harm in een héél boze bui.. Hierna lezen we over de jeugd van Harm die als jongen al vroeg op het land aan het werk was. Wat een ongelooflijke armoede, zul je als lezer vaak denken, en dat nog, relatief, zo kort gelden.

Tijden

In het verhaal leren we voorts familie van Harm en zijn vrouw kennen, en anderen om hen heen. Ik ga verder niet te veel op in, als lezer is het beter dit zelf te ervaren. De levens worden allemaal keurig geplaatst in de tijd waarin het zich afspeelden met de normen en waarden van toen. De beschrijvingen zijn goed doordacht en het verhaal leest opvallend ‘soepel’ en prettig doorlopen.

Dit ondanks het feit dat de tijden continue door elkaar spelen. Hier moest ik echt wel even aan wennen, en het was in mijn ogen, beter geweest als de auteur voor een chronologisch verhaal had gekozen, maar het went gelukkig snel omdat de tijden duidelijk worden aangegeven en de gebeurtenissen hierdoor continue worden verklaard. Hierdoor begrijp je als lezer steeds meer het gehele verhaal.

De familie Kolstein

Het verhaal eindigt daar waar het begon, maar dan een paar generaties verder:

Mei 1911. Er was een jaar verstreken. Maria zat opnieuw op het bankje onder de bloeiende appelboom. In haar gedachten was ze in gezelschap van haar vader. hij had ooit uitgeroepen: ‘Ik wil godverdomme geen meisje!”. Echter, Maria had zich nooit ongewenst gevoeld, integendeel.

Het doel van het boek, hetgeen de auteur in de proloog beschrijft, is duidelijk geworden voor de lezer. Het verhaal is mooi ‘rond’ en heeft een ontroerend einde.

Aanrader!

Een mooie roman die ik aan iedere Nederlander, plattelander en specifieke Groningen zou kunnen aanraden. Hoe anders was de sociale ongelijkheid toen, hoe hetzelfde blijven familiaire problemen hangen en het verloop van levens bepalen.

Een prachtdebuut? Ja zeker. Daar waar ik, mijn persoonlijke mening, ‘De Graanrepubliek’ een opsomming van feiten vond, is ‘de belofte’ veel intiemer en persoonlijker van toon. Hier in Groningen (waar ik woon maar niet ben geboren) gaat het dringende advies altijd rond: Lees ‘de Graanrepubliek’ en je weet waar je woont. Ik zou deze stelling graag willen aanvullen met deze titel erbij.